 |
जनकपुरमा पछिल्लो समयमा विभिन्न
समयमा सिके राउतका समर्थकहरु
विरोध प्रदर्शन ।
|
जनकपुरधाम............
नेपालको भुगोल भित्र अधिकार, पहिचान, स्वायत्तता सहितको समग्र मधेसमा दुई प्रदेशको माग राखि संसदमा रहेका मधेस केन्द्रित राजनीतिक दलहरुको संयूक्त लोकतान्त्रिक मधेसी मोर्चा संविधानमा संशोधन हुनुपर्ने अडानमा रहेका छन् । तर, सरकारले दर्ता गरेको संशोधन विधेयकमा त्यसो नभएपछि मधेसी मोर्चाहरुले विधेयकलाई यथास्थितिमा स्वीकार नगर्ने बताईरहेका छन् । आफुहरु अहिले पनि शान्तिपुर्ण आन्दोलनमै रहेको र आफ्नो माग पुरा नभए सशक्त आन्दोलन गर्ने बताईरहेका छन् ।तर, सिके राउत भने यही बेला विभिन्न अवसरहरु पारेर तराई मधेसमा सक्रियता हवातै बढाएको पाइन्छ । खास गरेर मधेसका यूवाहरुको आकर्षण पनि राउत र राउतको मुद्दा प्रति वढ्दै गएको छ ।
नेपालको भुगोलबाट तराई मधेसका भुभागलाई अलग गरी छुट्टै देश बनाउने अभियानमा लागेका स्वतन्त्र मधेस गठबन्धनको सक्रियता पनि मधेसमा बढेको पाइन्छ । सिके राउतको अगुवाईमा गठबन्धनले मधेसमा पछिल्लो समयमा आफ्नो अभियानलाई झन् तिब्रता दिन थालेको छ ।
१० मंसिर २०७३ मा गठबन्धनका कार्यकर्ताहरुले मधेसभरी प्रदर्शन गरे । रंगभेद विरोध दिवस भन्दै जनकपुरमा गठबन्धनका समर्थकहरुले विरोध प्रदर्शन गरिरहेको बेला प्रहरीले तिनीहरुलाई नियन्त्रणमा लिएका थिए । जनकपुरको बारह विघा मैदानबाट सिके राउतका कार्यकर्ताहरुलाई र शिव चौकबाट गठबन्धनका संयोजक राउतलाई पनि धनुषा प्रहरीले गिरफ्तार गरेको थियो । ३२ जनालाई पक्राउ गरेका धनुषा प्रहरीले सोही दिन साँझ रिहा गरेको थियो । सिके राउत भन्छन,“ आफुमाथि राज्यद्वारा लगाइएको राज्य विप्लवको मुद्दामा देशको सबैभन्दा उच्च निकायको रुपमा रहेको सम्मानित सर्बोच्च अदालतले सफाई दिईसकेको छ । अभिव्यक्ति स्वतन्त्रतता हुँदा हुँदै पनि त्यो दिन जनकपुरको शिव चौकमा आफुलाई बोल्न दिइएन । रंगभेद विरोध दिवसको रुपमा कालो दिवस समेत मनाउने छुट छैन, यो देशमा । जब अदालतले प्रतिबन्ध गरेको छैन भने धनुषा प्रहरीले आफुहरुमाथि प्रतिबन्ध लगाएर कानुनको खिल्ली उडाएको छ ।”
१९ मंसिर २०७३ मा जनकपुरको ऐतिहासिक पहिचान बोकेको रामजानकी विवाह पञ्चमी महोत्सवको अवसरमा आएका तिर्थालु भक्तजनहरुलाई गठबन्धनका कार्यकर्ताहरुले पानी खुवाउन लागेको बेला पनि प्रहरीले तिनीहरुलाई रोकेको थियो । अतिथीलाई पानी खुवाईरहेका गठबन्धनका कार्यकर्ताहरुलाई धनुषा प्रहरीले पक्राउ गरेर लगेको थियो । फेरी सोही दिन साँझ उनीहरुलाई रिहा पनि गरिएको थियो । सिके राउत भन्छन,“ यो देशमा नागरिकले आफ्नो अतिथिहरुलाई सत्कार गर्न पनि प्रतिबन्ध लगाइएको छ । यो मधेसी नागरिक माथिको ठुलो दमन हो ।”
 |
सामाजिक कार्यहरुमा सक्रिय भईरहेका छन् । |
ती ३ दिनको घटनामा साझा कुरा के थियो भने गठबन्धनका समर्थकहरुले ‘मै मधेसी हुँ’, ‘मै स्वराजी हुँ’, मुझे चाहिए स्वराज, मै हुँ सिके राउत लगायतका शव्दहरु लेखिएको टोपी लगाएका थिए । सिके राउत भन्छन,“ मधेसी हुँ भन्नु वा स्वराजी हुँ भन्नु वा सिके राउत हुँ भन्ने शव्द लेखिएको टोपी लगाउन मिल्दैन भनेर यो देशको संविधानले त प्रतिबन्ध लगाएको छैन भने, सर्बोच्च अदालतले त प्रतिबन्ध लगाएको छैन भने यो देशको प्रहरीलाई प्रतिबन्ध लगाउन अधिकार कसलाई दिएको छ ? सर्बोच्च अदालतमा मधेस स्वराज, झण्डा, नक्सा आदि विषयमा समेत बहस भईसकेर त्यो गैरकानुनी वा गैरसंवैधानिक काम नभएको ठहर भईसकेको अवस्थामा प्रहरीले प्रतिबन्ध लगाउनु भनेको प्रहरीहरुद्वारा मधेसी नागरिक माथि दमन गर्नु हो । यस्तो दमनको हामी शान्तिपुर्वक विरोध गरिरहन्छौं ।”
व्रिटिश दुतावास अगाडी प्रदर्शन
 |
२३ मंसिरमा काठमाण्डौ स्थित व्रिटिश दुतावास
अगाडी सिके राउत समर्थकहरुको प्रदर्शन।
|
गठबन्धनका कार्यकर्ताहरुले २३ मंसिरका दिन दूताबास अगाडि प्रदर्शन गर्नुका साथै बेलायती प्रधानमन्त्री र कमनवेल्थ मिनिस्टर सहित राजदूतलाई ज्ञापन पत्र पनि बुझाएका छन् । सो ज्ञापनपत्रमा १८१६ दिसम्बर ८ तारीखमा २ लाख रुपयाको सट्टामा मधेशलाई नेपालको राजालाई हस्तान्तण गर्दा मधेशीको सहमति न लिएको तथा सो संधी अनुसार “मधेश नेपालमा गाभिए पछि नेपालको तर्फबाट मधेशीहरुमाथि कुनै विभेद वा दमन नहुनु पर्ने” शर्ततः पालन नभएको हुँदा सो संधी स्वतस् खारेज हुने र मधेश स्वतन्त्र हुने कुराको दाबी गरिएको छ। मधेशमा अंग्रेजको शासन कुनै समयमा रहेको हुँदा तथा मधेशबाट कर र राजस्व अंग्रेजले सीधै उठाएको हुँदा ’कमनवेल्थ नेशन्स’ भित्र मधेशलाई पनि स्थान दिनु पर्ने र त्यसवापत पाइने अनुदान, सहयोग र छात्रवृत्तिलगायतका सुविधाहरु मधेशीलाई पनि उपलब्ध हुनुपर्ने कुराको माग समेत गरिएको छ । स्वतन्त्र मधेशका लागि जनमत संग्रहका लागि पहल गरिदिनु हुनका लागि समेत वेलायती प्रधानमन्त्री समक्ष सो ज्ञापन(पत्र मार्फत् आग्रह गरिएको छ ।
सन् १८१६ डिसेम्बर ८ तारिखमा भएको बेलायत(नेपाल संधीका आधारमा अंग्रेजले कोसीदेखि पश्चिम र राप्तीभन्दा पूर्वको भागलाई दुई लाख रुपैयाँको बदलामा नेपालको राजालाई दिएको थियो । त्यसरी मधेशलाई भोगचलन गर्नका लागि नेपाललाई दिँदा कुनै निश्चित् समय अवधीका लागि मात्रै दिएको हुन सक्ने आँकलन रहेको छ, र सो समयावधी सम्बन्धि दस्तावेज मधेशको भूभाग गुमाउनु पर्ने डरले नेपाल सरकारले गायब गरेको हुनसक्ने अनुमान गरिन्छ ।
रंगभेद विरोध दिवस’ भएको दमन बारेमा गठबन्धनले बुझायो ज्ञापनपत्र
 |
विवाहपञ्चमीको अवसरमा जनकपुर आएका
तिर्थालुहरुलाई पानी खुवाउँदै सिकेराउतका समर्थकहरु ।
|
गठबन्धनले गरेको शान्तिपूर्ण जुलुसमा भएको प्रहरी दमनमा मानव अधिकारवादी संस्था आयोगले बेवास्ता गरेको भन्दै आक्रोश पोख्दै ज्ञापनमा ‘ मानवअधिकारको रक्षाको लागि कुनै ठोस पहलकदमी न गर्नु आफैंमा खेदजनक रहेको छ । सो वेवास्ता गर्ने क्रम आयोगले जारी राखेमा आयोगका कार्यालयहरु अगाडि पहिलो चरणको कार्यक्रम स्वरुप हामी शांतिपूर्ण धर्ना दिन बाध्य हुनेछौं, भन्ने कुरा दुस्खका साथ हामी जानकारी गराउन चाहन्छौं ।’ चेतावनीसमेत दिएको छ । आयोगका अध्यक्ष अनुपराज शर्मालाई गठबन्धनका कार्यकर्ताहरुले ज्ञापन बुझाएको थियो ।
ज्ञापन पत्रको विवरण जस्ताको तस्तै ः
नेपाल सरकारद्वारा हाम्रो संगठनको शांतिपूर्ण गतिविधिहरुमाथि भइराखेको दमन तथा मानव अधिकार उल्लंघनका विषयमा यहाँको ध्यानाकर्षण गराउन चाहन्छु ।
गत शुक्रवार मधेशका विभिन्न जिल्लामा डा. सी. के. राउत नेतृत्वको स्वतन्त्र मधेश गठबन्धनका समर्थकहरुले शान्तिपूर्ण रुपमा मनाउन लागेको रंगभेद विरोध दिवसको क्रममा नेपाल प्रहरीले २०० भन्दा बढी समर्थकहरुलाई अत्यधिक बल प्रयोग गरी लाठी चार्ज गर्दै गिरफ्तार गरेका थिए । सो क्रममा जनकपुरबाट डा. सि.के.राउत सहित ३२ जना, नेपालगंजबाट ५५ जना, नवलपरासीबाट १९ जना, रुपन्देहीबाट ७०जना, कपिलवस्तुबाट ७ जना, रौतहटबाट करीब ५० जना, मोरङ्गबाट ११ जना, झापाबाट ७ जना र पर्साबाट १३ जनालाई गिरफ्तार गरिएको थियो । धनुषा, रुपन्देही र बाँकेमा प्रहरीले अत्यधिक बल प्रयोग गर्दा शांतिपूर्ण प्रदर्शन गरिरहेका करीब पाँच दर्जन कार्यकर्ताहरू घाइते भएका थिए भने प्रहरीले झण्डा, ब्यानर सहितका प्रदर्शन सामग्रीहरु समेत खोसेर लगेका थिए ।
प्रदर्शनकारीहरुले ‘रंगभेदको अंत गर’, ‘जनमतसंग्रह घोषणा होस् ( मधेश देश स्वतंत्र होस’, ‘औपनिवेशिक शासन अंत गर’, ‘मधेश देश स्वतंत्र गर’, ‘डा. सी.के. राउतलाई मुक्त गर’ जस्ता नाराहरू लगाएका थिए ।
रुपन्देही र बाँके जिल्ला बाहेकमा गिरफ्तार गरिएकाहरुलाई सोही दिन सांझ १० बजे सम्ममा छाडिएको थियो ।
रुपन्देहीमा हिरासतमा लिइएकालाई जिल्ला प्रहरी कार्यालय रुपन्देहीको थुना कक्षमा राखिएको थियो । त्यहाँ गैर(मधेशी थुनुवाहरुलाई प्रयोग गरी प्रहरीले उनीहरुलाई थप कुटपीट गर्न लगाएको थियो । प्रहरी नायव उपरीक्षक बेल वहादुर पाण्डेले कैदीहरुलाई कुटपीट गर्न आदेश दिनुका साथै ूयदि तिमीहरु स्वतन्त्र मधेशको माग गर्छौ भने गोली हानी ज्यान मार्नेू धम्की समेत दिएका थिए । त्यहाँ अन्य मुद्दामा (लागु औषध) मुद्दामा पक्राउ परेका कैदीहरुलाई प्रयोग गरी कुटपिट गरिएको थियो । प्रहरी नायव उपरिक्षकको कुटाईवाट वर्ष ३० को धर्मेन्द्र गुप्ताको अनुहारमा घाऊ भएको छ । प्रहरीले दिएको यातनाको कारणले २८ जना घाइते भएका छन् । तिनीहरुलाई २४ घंटा भन्दा बढी समय हिरासतमा राखेर शनिवार बेलुका मात्रै रिहा गरिएको थियो ।
बाँके जिल्लामा पक्राउ परेका स्वतन्त्र मधेश गठबन्धनका १६ जना कार्यकर्ताहरुलाई जिल्ला प्रहरी कार्यालय बाँकेमा राखी ूइन्डीयन देशी, नेपाललाई विभाजन गर्ने कुरा गर्छस्, सबैको नागरिकता खारिज गरी दिनेू भन्दै नाम थाहा नभएको प्रहरी हवल्दारले बाँसको र प्लास्टीकको पाईपले पीटेर यातना दिएका थिए । पक्राउ परेकाहरु मध्ये अब्दुल खान (प्रवक्ता), इरफान शेख, राजेन्द्र पासवान, हरपाल सिहं, राममनोहर यादव लगायतलाई बढी यातना दिएको कारणले हिँडडुल गर्न समेत कठिनाई रहेको छ । बाँके जिल्लाका एसपी टेक बहादुर राईले त्यहाँ थुनामा रहेका अन्य बन्दीहरुलाई समेतलाई लगाएर कुटपीट गर्न र यातना दिन लगाइएको थियो । त्यहाँ पक्राउ गरिएका सबै जनालाई ४८ घंटा भन्दा बढी समयसम्म हिरासतमा राखी मंसीर १२ गते आइतबार बेलुकाको ५ वजे रिहा मात्रै रिहा गरिएको थियो । रिहा पश्चात् चरम यातना भोगेकाहरु स्थानीय भेरी अस्पतालमा उपचार्थ भर्ती थिए र आज मंगलबार थप उपचारका लागि काठमाडौं ल्याइएको छ ।
२०७१ साल मंसीर १० गते नेपाल सरकारले काठमाडौंको सुन्धारा क्षेत्रबाट ३०० भन्दा बढी मधेशीहरुलाई छालाको रंग देखेरै गिरफ्तार गरेको घटनाको अवसरमा गठबन्धनले विभिन्न जिल्लाहरूमा यस वर्ष पनि मंसीर १० गते प्लाकार्ड सहित शांतिपूर्ण प्रदर्शन गर्दै ’रंगभेदी गिरफ्तारीको वार्षिकी’ मनाउने निर्णय गरेको थियो । यस भन्दा अघिल्लो वर्ष पनि सो दिवस मनाइएको थियो, जसमा लगभग १५० जनाले विभिन्न जिल्लाबाट गिरफ्तारी दिएका थिए ।
शांतिपूर्ण रुपले ‘रंगभेद विरोध दिवस’ मनाउँदा समेत नेपाल सरकार र प्रहरीद्वारा गरिएको यस दमनको गठबन्धन घोर(भर्त्सना गर्दछ र नेपाल मानवअधिकार आयोगलाई नेपाल सरकारद्वारा गरिएको यस कुकृत्यको विरोधमा सशक्त आवाज उठाई दिनुहुन विनम्र अनुरोध गर्दछ । हामी माथि नेपाल सरकारद्वारा भइराखेका यस किसिमका गैरकानूनी तथा गैरसंवैधानिक दमनका बारेमा सम्मानीय नेपाल मानवअधिकार आयोगलाई बारम्बार ध्यानाकर्षण गराउँदा र ज्ञापन(पत्र (जस्तै यस भन्दा अगाडि २०७२ साल चैत्र १८ मा विस्तृत ज्ञापन(पत्र) दिँदा समेत आयोगले बारम्बार वेवास्ता गर्नु, एउटा वक्तव्य समेत जारी नगर्नु र संविधान प्रदत्त हाम्रो मानवअधिकारको रक्षाको लागि कुनै ठोस पहलकदमी न गर्नु आफैंमा खेदजनक रहेको छ । सो वेवास्ता गर्ने क्रम आयोगले जारी राखेमा आयोगका कार्यालयहरु अगाडि पहिलो चरणको कार्यक्रम स्वरुप हामी शांतिपूर्ण धर्ना दिन बाध्य हुनेछौं, भन्ने कुरा दुःखका साथ हामी जानकारी गराउन चाहन्छौं ।
संविधान संशोधन प्रति मोर्चाको असंतुष्टि
नेपालमा जारी गरिएको संविधान प्रति असंतुष्ट हुँदै संविधान संशोधनको माग राखि आन्दोलनमा ओर्लिएको संयूक्त लोकतान्त्रिक मधेसी मोर्चा संघीय गठबन्धनमा समाहित भई अहिले एक किसिमले सत्ता पक्ष बनेको छ । कांग्रेस र माओवादीसँग तीन बुँदे सम्झौता गरेको गठबन्धनले प्रधानमन्त्रीमा पुष्पकमल दाहाललाई निर्वाचित गरेसँगै संविधान जारी भएको बेला देखि प्रतिपक्षमा रहेको मधेसी मोर्चा विना कुनै उपलब्धी सत्ता पक्ष बन्न पुगेको हो । मधेसी मोर्चा तथा संघीय गठबन्धनसँग औपचारिक÷अनौपचारिक संवादमा रहेको सरकार पक्षले १४ मंसिरमा मन्त्री परिषदको बैठकबाट संविधान संशोधन विधेयक व्यवस्थापिका संसदमा दर्ता गर्ने प्रस्ताव पारित गरी संसदको सचिवालयमा दर्ता गराएपछि उत्पन्न भएको राजनीतिक गतिरोध झन झन पेचिलो हुँदै गएको छ । सरकारले दर्ता गरेको संशोधन विधेयकलाई लिएर मधेसी मोर्चा÷संघीय गठबन्धनका नेताहरुले प्रष्ट रुपमा जनाउ दिइसकेको छ कि यथास्थितिमा संशोधन विधेयक स्वीकार गरिन्न । विधेयकमा परिमार्जन गरी मोर्चा तथा गठबन्धनले सरकार समक्ष प्रस्तुत गरेको माग सहितको प्रस्ताव ल्याए मात्र स्वीकार गर्न सकिने मधेसी मोर्चाका नेताहरुले बताईरहेका छन् । तर, कतिपय राजनीति बुझ्नेहरुको बुझाईमा मोर्चाको यो विरोध भनेको सांकेतिक विरोध मात्र हो । संशोधन विधेयक दर्ता गराउने प्रक्रियामा इगेज्ड रहेका मानव अधिकारकर्मी तथा कानुन व्यवसायी दिपेन्द्र झाका अनुसार सरकारले दर्ता गरेको संशोधन विधेयक मोर्चाको सहमति मै ल्याएको हो । तत्काल मोर्चाका सबै मागहरु पुरा नहुने भएपनि आंशिक रुपमा उपलब्धीलाई संस्थागत गर्दै एजेण्डालाई जिवित राख्नका लागि आलोचनात्मक समर्थन गर्ने दाउ मोर्चाको रहेको छ ।
मोर्चा एक्सपायर्ड मेडिसिन ः सिके राउत
सिके राउतका अनुसार संयूक्त लोकतान्त्रिक मधेसी मोर्चाको आह्वानमा भएको मधेस आन्दोलनमा ठुलो मानविय क्षति भएपनि उपलब्धी संस्थागत गराउन नसक्नुमा मोर्चाको टारगेट नै गलत भएको टिप्पणी गरेका छन् । आन्दोलन सुरु गर्नुभन्दा अगाडी मोर्चाका नेताहरुले मधेस प्रदेश नभए मधेस देशनै बनाउने, आफ्नो संविधान आफै बनाउने जस्ता नाराहरु घनकाएपनि अन्ततः मोर्चाले सत्ता सामु घुँडा टेकिदिएको उनको विश्लेषण छ । महन्थ ठाकुरले अब नभए मधेस नै अलग हुन सक्छ भन्ने कुरा राष्टूपति निवासमा राजनीतिक दलहरु सामु दिएको अभिव्यक्ति प्रति राउत भन्छन,“ यो कुरा सकारात्मक रहेपनि हामीहरु सचेत छौं । किनभने मोर्चाका नेताहरु आफैले निर्णय नगरेर अरुबाट परिचालित छन् । आन्दोलनताका व्यवस्थापिका संसदबाट राजीनामा गरिसकेका सदभावनाका सांसदहरु प्रधानमन्त्रीको निर्वाचनमा प्रत्यासी सुशिल कोइरालालाई भोट हाल्न गएको कुराबाट पनि के पुष्टि हुन्छ भने उनीहरु आफ्नो निर्णयमा अडिग रहन सक्दैनन् ।
सैद्धान्तिक रुपमा नै मोर्चा र आफुहरुको बाटो र लक्ष्य अलग रहेको बताउँदै सिके राउतले द एक्सक्लुसिभसँगको कुराकानीमा के बताएका छन् भने मोर्चाको मान्यता के रहेको छ भने औपनिवेशिक समस्याको समाधान संघीयताद्वारा हुनेछ भने आफुहरु स्वतन्त्र देश नै समस्याको समाधान रहेको पक्षमा छौं । उदाहरणको लागि अन्तरिम संविधानमा दिइएको अधिकार जसरी अहिले जारी गरिएको संविधानमा खोसियो ठिक त्यसैगरी एक मधेस प्रदेशबाट दुई प्रदेशसम्म पुगिसकेको मोर्चाको माग भएपनि मधेसलाई ६ टुक्रामा विभाजन गरिएको छ । र, पछि त्यो प्रदेश पनि जुन सुकै बेला शासक बर्गले खोस्न सक्ने राउतको टिप्पणी छ । मोर्चा अब मधेसको समस्याका लागि एक्सपायर्ड मेडिसिन भईसकेको छ । मोर्चाले मधेसको समस्या समाधान गर्नै नसक्ने राउतको ठहर छ । अहिले भएको आन्दोलनमा ६० जना जतिको सहादत भएको छ, हजारौं मानिसहरु माथि मुद्दा लगाइएको छ, कैयौं जेलमा बन्द भएका छन्, हजारौं घाइते भएका छन्, कैयौं विस्थापित हुन पुगेको छ तर त्यसको उपलब्धी के, राउत मोर्चासँग प्रश्न गर्छन् । बरु आफुहरुको शान्तिपुर्ण आन्दोलनमा कुनै मानविय क्षति नभएको, कार्यकर्ताहरुमाथि राज्यले मुद्दा लगाएपनि टिक्न नसकेको, आफुहरुले गर्ने आन्दोलनमा जनताले साथ दिए ६ महिनामा नै समाधान निस्कने उनको ठहर छ ।
सिके राउतको विभिन्न समयको गतिविधि
२०७१ भाद्र २८ गते, शनिबार
मोरंगको रंगेली नजिक आमतोलामा आदिवासी संथालहरूको सांस्कृतिक छातामेलालाई प्रमुख अतिथिको रूपमा संबोधन गरेर फर्किने बेलामा राती ७स्३० बजे बाटोबाटै अपहरणकारी शैलीमा डेढ दर्जन प्रहरीद्वारा बिना पक्राऊ पूर्जी गिरफ्तार ।
भाद्र ३१ गते, मंगलबार
जि. प्र. का. मोरंगमा बयान ।
असोज २ गते, बिहीबार
काठमाडौं आगमन, विशेष अदालतमा उपस्थित गराइयो ।
असोज ३ गते, शुक्रबार
सर्वोच्च अदालतमा उपस्थित ।
असोज ५ गते, आइतबार
सर्वोच्च अदालतमा उपस्थित र हिरासतमा शारीरिक र मानसिक यातना दिएको र अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता हनन भएको कुरालाई लिएर आमरण अनशन शुरु ।
असोज ८ गते, बुधबार
सर्वोच्चमा बन्दी(प्रत्यक्षिकरण रिट खारेज, डा. राउतद्वारा सर्वोच्चमा मन्तव्यः जनता भनेको सबैभन्दा ठूलो हो, सार्वभौमसत्ता जनतामा निहित रहेको छ, जनताले निर्णय गर्ने अधिकार पाउनु पर्छ, मधेशको मुद्दामा जनमत संग्रह हुनुपर्छ ।
असोज १५ गते, बुधबार
नेपाल सरकारसँग वार्ता, अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको लागि सरकारद्वारा लिखित प्रतिबद्धता जाहेर, ४८ घंटा भित्र हिरासतमुक्त गर्ने आश्वासन, अनशन तोडेको ।
असोज २२ गते, बुधबार
नेपाल सरकारद्वारा विशेष अदालतमा राज्य(विप्लवको मुद्दा दायर, जन्मकैदको माग ।
असोज २८ गते, मंगलबार
विशेष अदालत द्वारा ५०,००० धरौटमा डा. राउतलाई रिहागर्न आदेश, डा. राउतद्वारा धरौटी दिन अस्वीकार, डिल्लीबजार जेल चलान
मधेश(भरिमा जनधरौटी दिन जनताद्वारा ‘१ रूपैयाँ संकलन अभियान’, १ लाख ७२ हजार रूपैयाँ संकलित हस्ताक्षर अभियान ।
भाईटीकामा ‘एक पान ( डा. सी. के. राउत के नामू अभियान ।
छठपर्वमा ‘डा. सी. के. राउत के नामपर प्रार्थना’ आयोजना ।
मंसीर ८ गते, सोमबार
जनमतलाई कदर गर्दै जेलबाट जन(धरौटीमा रिहा ।
मंसीर १० गते, बुधबार
काठमाडौंको खुलामंचमा घोषित आमसभा गर्ने क्रममा डा. राउत लगायत ४०० जति मधेशीहरू पक्राऊस धरपकडमा व्यापक रंगभेद देखिएकोस डा. राउत सहित १२ जनालाई महाराजगंज प्रहरी तालिम केन्द्रमा राखियो ।
मंसीर १२ गते, शुक्रबार
हिरासतबाट रिहा ।
मंसीर १६ गते, मंगलबार
जनकपुर आमसभा, प्रहरी हस्तक्षेप, स्टेज बिथोलियो, मंदिर प्रांगनमा कार्यक्रम गर्न दिइएन, सडकमैं शान्तिपूर्ण कार्यक्रम सम्पन्न ।
मंसीर १७ गते, बुधबार
विशेष अदालतमा पेशी, काठमाडौं ।
मंसीर १८ गते, बिहीबार
सप्तरी राजबिराजमा आमसभामा सिके राउतद्वारा संबोधन ।
मंसीर १९ गते, शुक्रबार
बारा सिमरौनगढमा आमसभामा सिके राउतद्वारा सम्बोधन ।
पुस ४ गते, शुक्रबार
नवलपरासीको परासीबजारमा सभालाई सम्बोधन ।
पुस ७ गते, सोमबार
रूपन्देहीको पडरिया बजारमा आमसभालाई सम्बोधन, सभापछि स्थानीय स्कूलमा वृक्षारोपन कार्यक्रम ।
पुस ८ गते, मंगलबार
कपिलवस्तु तौलिहवामा आमसभा, हजारौंलाई सम्बोधन ।
पुस १३ गते, आइतबार
महोत्तरी जलेश्वरको आमसभामा जानलाग्दा पिपराबाटै उठाइयो, झडपमा कैयन घाइते, महिलामाथि दुर्व्यवहार, राती ७ ः०० बजे तिर हिरासतमुक्त, नगर(परिक्रमा तथा शुभचिंतकलाई सम्बोधन ।
पुस १४ गते, सोमबार
जलेश्वरमा पुनः आयोजित सभाको क्रममा विहानै देखि धरपकड़, डा. राउत लगायत १९ जना प्रहरी हिरासतमा, हिरासतमा डा. राउतको कठालो समाती अरूबाट अलग्याई राती ७स्३० बजे तिर अज्ञात स्थल तिर लगियो, पछि राजविराजको घरमा लगेर छोडिएको ।
पुस १६ गते, बुधबार
नेपालगंजमा पुस २१ गते कार्यक्रम आयोजना गर्न तैयारी गर्ने क्रममा अब्दुल खान र इरफान शेख पक्राऊ, उनीहरूमाथि सार्वजनिक मुद्दा दायर, उनीहरुद्वारा भूख हडताल, पछि पुस २२ गते धरौटीमा रिहा ।
पुस १९ गते, शनिबार
विराटनगरको सभाको क्रममा १८ गते नै ४ जना गिरफ्तार, १९ गते डा. राउतलाई सभास्थलबाटै उठाइयो, प्रहरी दमनमा डा. राउतको खुट्टामा चोट, बायाँ हातको औंलाबाट रगत, अतिपीडा हुँदा पनि उहाँलाई मेडिकल चेकअप लैजान अस्वीकार, थप ६ जना गिरफ्तारस राती ९स्३० बजे छोडे पछि उपचारका लागि डा. राउत विराटनगर जान खोज्दा समेत रोक, धरान अस्पतालमा भर्ना, दाहिने खुट्टामा ब्यान्डेज गर्नु परेकोस ३ जना माथि सार्वजनिक मुद्दा दायर, तिनीहरू पौष २७ गते मात्र धरौटीमा रिहा ।
पुस २४ गते, विहीबार
पर्सा वीरगंजको माईस्थानमा गर्न खोजिएको सभामा प्रहरी द्वारा अनेकौं गालीगलौंज, रंगभेदी व्यवहार, स्टेज बिथोलियो, अनेकौं राउन्ड अश्रुग्याँस फायर, खुट्टा ब्यान्डेज रहेको अवस्थामा बैशाखीमै संबोधन गर्न पुगेका डा. राउतलाई बल प्रयोग गरेर गिरफ्तार, बारा पिलुवाको सशस्त्र क्याम्पमा राखियो, राती १२स्०० बजे सप्तरी राजविराजमा लगेर छोडियो, प्रहरी दमनमा कैयन घायल र प्रहरी हिरासतमा, २ जना माथि सार्वजनिक मुद्दा दायर ।
पुस २५ गते, शुक्रबार
नेपाल सरकार र प्रहरीको दमनको प्रत्युत्तरमा डा. राउतद्वारा ’फूल आन्दोलन’ शुरु ।
पुस २७ गते, आइतबार
विशेष अदालतमा पेशी, काठमाडौंस साक्षी बयान पछि पुस २८ गते फाल्गुन १० गतेको लागि अर्को पेशी दिइएको ।
माघ ५ गते, सोमबार
बलिदानी दिवसको अवसरमा सहिदहरुलाई श्रद्धाञ्जली दिन गएका दर्जनौं कार्यकर्ताहरुलाई पक्राउ गरी मुद्दा दायर ।
फागुन १० गते, आइतबार
विशेष अदालतमा डा. राउतको पेशी ।
चैत ८ गते, आइतबार
अदालतमा पेशी ।
चैत १९ गते, बिहीबार
सप्तबरी जिल्लाको पडेमारामा भएको आगजनी निरिक्षण, कटैयामा सामाजिक कार्यक्रममा सहभागी, राती ११ः३० बजे कोशीको बैरजबाट विराटनगर जान खोज्दा डा. सी. के. राउत गिरफ्तार ।
चैत २१ गते, शनिबार
झापाको राजगढ़मा आमसभा स्थलबाट गिरफ्तार, डा. राउतमाथि सशस्त्र प्रहरीको आक्रमणले टाउको र पाखुरामा चोट लागेर घाइते, जम्मा ६१ जना गिरफ्तार, १८ जना घाइते ।
चैत २२ गते, आइतबार
मधेशीहरूमाथि दमन भएको विरोधमा विराटनगरमा कालो पट्टी बाँधेर शान्तिपूर्ण रुपमा रैली निकाल्न लागेको बेला मोरंग प्रहरीद्वारा ८ जना गिरफ्तारस डा. संजय साह, डा. परमेश्वर मुर्मु, अन्जय मिश्रा, छोटेलाल सोरेन र सरोज शर्मा माथि सार्वजनिक मुद्दा दायर । हिरासत मैं अनसन । तिनीहरूलाई धरौटीमा बैशाख ४ र ६ गते मात्रै छाडिएको थियो ।
चैत २३ गते, सोमबार
विभिन्न जिल्लाहरूमा विरोध कार्यक्रम जारी ।
२०७२ बैशाख ८ गते, मंगलबार
विशेष अदालतमा डा. राउतको राज्य(विप्लवको मुद्दामा बहस, बाँकी बहसका लागि बैशाख १० गतेको पेशी ।
बैशाख १० गते, बिहीबार
विशेष अदालतद्वारा डा. राउतको पक्षमा राज्य(विप्लवको मुद्दामा फैसला ।
बैशाख २९, मंगलबार
डा. सी. के. राउतको अपीलमा नेपालको महाभूकम्प पीडितको राहतका लागि १ दिने आमउपवास र अन्नदान कार्यक्रम मधेशका विभिन्न जिल्लामा सम्पन्न ।
जेठ १२ गते, मंगलबार
सुन्सरी इटहरीको एरिना टेलिविजनमा अन्तर्वार्ता दिने क्रममा मंगलबार डा. सी. के. राउतलाई मिडिया हाउसबाटै पक्राऊ, प्रहरी कार्यालय अगाडी नाराबाजीस डा. राउतको विरोधमा सोही दिन सांझ सप्तारीको भारदह, नवलपरासीको परासी बजार, मोरंगको विराटनगरमा विरोध प्रदर्शन, विरोध प्रदर्शनको क्रम जनकपुर, जलेश्वरमा १४ गते सम्म जारी ।
विवाहपञ्चमीको अवसरमा जनकपुर आएका
तिर्थालुहरुलाई पानी खुवाउँदै सिकेराउतका समर्थकहरु ।र त्यसपछि तिनीहरुलाई गिरफ्तार गरी लग्दै धनुषा प्रहरी ।
विवाहपञ्चमी सम्पन्न भएपछि जानकी मन्दिरको फोहर सफा गर्दै सिके राउतका समर्थकहरु र त्यसपछि प्रहरीले हस्तक्षेप गरी गिरफ्तार गर्दै ।
२०७३ मंसिर २६ गते आईतबार
