Tuesday, March 10, 2015

यस्तो छ सभाषदहरुको १ करोडको योजना

अजय अनुरागी
जनकपुरधाम............
निर्वाचन क्षेत्र पुर्वाधार विशेष कार्यक्रम  अन्तरगत धनुषाको ७ वटै निर्वाचन क्षेत्रका लागि १÷१ करोड  गरी कुल ७ करोड रुपैयाँको विकासका योजना यस क्षेत्रका सभाषदहरुले प्रस्तुत गरेका छन् । सुशिल कोइरालाको नेतृत्वमा रहेको वर्तमान सरकारले देशभरीकै २ सय ४० वटा निर्वाचन क्षेत्रमा पुर्वाधार विकासका लागि ल्याएको विशेष कार्यक्रम अन्तरगत धनुषाका कुल २७ जना सभाषदहरुले आ(आफ्नो क्षेत्रका लागि विकासको योजना प्रस्तुत गरेका छन् । प्रत्येक निर्वाचन क्षेत्रबाट निर्वाचित सभाषदहरुको संयोजकत्वमा उक्त क्षेत्रमा रहने समानुपातिक सभाषदहरुलाई समावेश गरी निर्वाचन क्षेत्र पुर्वाधार विशेष कार्यक्रम समिति बनाइएको छ ।
१ करोड बजेट रहेको उक्त योजनामा न्युनत्तम रु. ७ लाखको एउटा योजना र बढीमा १० वटासम्म योजना राख्न सकिने मापदण्ड रहेको निर्वाचन क्षेत्र पुर्वाधार विशेष विकास समितिमा सभाषदहरुका बाहेक धनुषाका स्थानीय विकास अधिकारी, जिल्ला प्राविधिक कार्यालयका प्रमुख, विषयगत कार्यालयका अन्तरगत खानेपानी डिभिजनका प्रमुख सदस्य रहेका छन् । यसका अतिरिक्त निर्वाचन क्षेत्रमा पर्ने नगरपालिका वा उपमहानगरपालिकाका कार्यकारी अधिकृत समेत उक्त समितिको सदस्य छन् । जिल्ला विकास समितिमा स्थानीय विकास अधिकारीले तोकेको अधिकृत स्तरको कर्मचारी सदस्य सचिव रहने प्रावधान अनुसार धनुषामा विजय यादव सदस्य सचिव छन् ।
उक्त समितिले निर्माण गर्ने पुर्वाधारका कार्यक्रम तथा योजनाहरुको अनुगमन गर्नका लागि अनुगमन समिति समेत बनाउने प्रावधान छ । समितिमा रहेका सभाषद यदि उक्त अनुगमन समितिमा बस्न चाहन्छन् भने संसदीय विकास कोषको रकम १५ लाखको कम्तिमा ५० प्रतिशत लगानी गरिनुपर्ने र समानुपातिक सभाषदका लागि ४० प्रतिशत लगानी गर्नुपर्ने मापदण्ड बनाइएको छ । हरेक निर्वाचन क्षेत्रमा समानुपातिक तर्फ जेष्ठ सभाषदको संयोजकत्वमा अनुगमन समिति बनाउने प्रावधान छ ।
१ करोड एउटा निर्वाचन क्षेत्रको लागि रकम छुट्याइएको भएपनि १.५ प्रतिशत अर्थात रु.१ लाख ५० हजार जिविसले कन्टिजेन्सी खर्च वापत लिने गरेको छ ।
धनुषामा कुन क्षेत्रमा कस्तो योजना ?
निर्वाचन क्षेत्र पुर्वाधार विशेष कार्यक्रम अन्तरगत रु. १ करोडको
 योजना छनौट गर्दै एमाओवादीका सभाषद रामसिंह यादव ।
धनुषामा कुल ७ वटा निर्वाचन क्षेत्र रहेका छन् । २७ जना सभाषदहरुले प्रस्तुत गरेको उक्त योजनालाई हेर्दा धनुषा क्षेत्र नं. ३ मा मात्र एउटा ठोस योजना प्रस्तुत भएको देखिन्छ । सबैभन्दा वढी १० वटा योजना क्षेत्र नं. ७ मा रहेको छ । संसदीय विकास कोष रकम जस्तै यस कार्यक्रममा पनि सभाषदहरुले सडक माटो ग्राभलमै अधिकांश योजना छनौट गरेको पाइन्छ भने विगतको जस्तै सामुदायिक भवन निर्माणलाई प्राथमिकता दिइएको छ ।
धनुषाको क्षेत्र नं. १ मा निर्वाचित नेपाली कांग्रेसका सभाषद दिनेश प्रसैलाको संयोजकत्वमा समानुपातिक सभाषद मुक्ता कुमारी यादव र राप्रपाका समानुपातिक सभाषद लक्ष्मी थापा पासवान सम्मिलित समितिले ७ वटा योजना प्रस्तुत गरेका छन् । बल्हा सघारा गाविसको दुर्गामन्दिर देखि बरेरवा, टरिया, लक्कड, सिंग्याही मडान सम्म बाटो ग्राभल गर्नका लागि रु.१५ लाख, विसरभोरा गाविसको नाथपट्टी चौक देखि सोनापारा चौक हुँदै डुमरिया चौकसम्म बाटो ग्राभलका लागि रु.१५ लाख, विजुलिया मोड देखि माचीमंगराहा नाथपट्टी सडकसम्म बाटो ग्राभलका लागि रु. १५ लाख, षतोखर गाविसको कुशमाहा देखि खरिहानी मरतैया नदि हुँदै हौवाही यदुकुहा सम्म बाटो ग्राभलका लागि रु.१५ लाख, गाविस बालाबाखर वार्ड नं. १ बेमर्खी देखि चिरैया लवका टोल, मतौना चौकसम्म बाटो ग्राभलका लागि रु. १५ लाख, बल्हागोठ गाविस देखि बल्हाकठाल, पतनुका हुँदै लगमासम्म बाटो ग्राभलका लागि रु. १५ लाख र बल्हागोठ कवरगाह देखि लवटोली हुँदै खजुरी स्टेशन, काली मन्दिर पछाडी बाटो खजुरी चन्हासम्म ग्राभलका लागि रु.१० लाख गरि कुल ७ वटा योजनामा रु. १ करोडको सडक निर्माणका लागि उक्त समितिले विकासको योजना प्रस्तुत गरेका छन् ।
निर्वाचन क्षेत्र पुर्वाधार विशेष कार्यक्रम अन्तरगत रु. १ करोडको
 योजना छनौट गर्दै भौतिक पुर्वाधार तथा यातायात मन्त्रि विमलेन्द्र निधि ।
त्यसैगरी धनुषाको निर्वाचन क्षेत्र नं. २ का नेपाली कांग्रेसका निर्वाचित सभाषद रामकृष्ण यादवको संयोजकत्वमा एमालेका समानुपातिक सभाषदद्वय शितल झा र रामअवतार पासवान सम्मिलित समितिले कुल ५ वटा योजनाका लागि रु. १ करोडको योजना प्रस्तुत गरेका छन् । उक्त समितिले पछि निर्णय गरे बमोजिम हुने भनी खुल्ला दिशामुक्त कार्यक्रमको लागि रु. ७ लाखको योजना प्रस्तुत गरेका छन् । त्यसैगरी रकम नखुलाइएको भएपनि कपटौल वडा नं.७,८ र ९, विक्रमपुर ५ र ६ हुँदै भराख परवाहासम्मको लागि सडक ग्राभलको योजना प्रस्तुत गरेका छन् । हुन त त्यो योजना पछि आएर उक्त समितिले परिवर्तन गरेको  हो । त्यसअघि सुगा निकास बजार देखि टिल्ही, रुधौली, चक्करसम्मको योजना राखिएको थियो तर, उक्त योजना सडक विभागले पहिले नै छनौट गरिसकेका कारण उक्त योजना फेरिएको हो । त्यसैगरी ठाढी, मुरिवा, नेमुवाटोल, धबौली मावि हुँदै तारा टोलसम्मको ग्राभल, पौडेश्वर ४ देखि मानसिंह पट्टी, मझौरा, बघचौडा, तारापट्टीसम्मको सडक ग्राभलका लागि र हडवारा देखि बफैसम्मको बाँकी ग्राभल कार्य बाँकी सडक गरी कुल ४ वटा सडकको योजना प्रस्तुत गरेका छन् ।
त्यसैगरी निर्वाचन क्षेत्र नं. ३ मा निर्वाचित सभाषद विमलेन्द्र निधिको संयोजकत्वमा कांग्रेसकै समानुपातिक सभाषद लक्ष्मीदेवी भण्डारी, रश्मी ठाकुर र मालेका सभाषद शिवचन्द्र चौधरी सम्मिलित समितिले एउटा मात्र योजनामा १ करोड रुपैयाँको योजना प्रस्तुत गरेका छन् । झोझी कटैया गाविस अन्तरगतका सडकहरुमा पक्की नाला र पिसिसि ढलान कार्य गर्ने योजना उक्त समितिले प्रस्तुत गरेका छन् । निधि संविधानसभा चुनावका दौरान प्रचार प्रसार गर्ने क्रममा जुन गाविसबाट आफुलाई सबै भन्दा वढी मत आउँछ उक्त गाविसलाई विकास गर्नको लागि रु. १ करोड दिलाउने प्रतिवद्धता गरेका थिए । निर्वाचनमा झोझी कटैयाबाट उनलाई सर्वाधिक मत आएका कारण उनले उक्त रकम सोही गाउँमा खर्चने भएका छन् । ७ वटा निर्वाचन क्षेत्रहरु मध्ये तीन नम्बर क्षेत्रमा मात्र एउटा योजना प्रस्तुत गरिएको छ । र, उक्त गाउँमा मात्र पक्की सडक र पक्की नाला निर्माणको योजना प्रस्तुत गरिएको छ ।
धनुषाको क्षेत्र नं.४ का निर्वाचित सभाषद संजय कुमार साह अहिले निलम्बनमा परी ज्यान मुद्दामा अभियुक्त भई अहिले सिरहा कारागारमा थुनामा छन् । त्यसकारण उक्त क्षेत्रमा जेष्ठ सभाषदको हैसियतमा नेपाली कांग्रेसका समानुपातिक सभाषद लिला कोइरालाको संयोजकत्वमा सभाषदहरु मिनाक्षी झा, प्रमिला दास, रामसपाका सभाषद दिनेश प्रसाद साह र सदभावनाका सभाषद माधवी रानी साह सम्मिलित समितिले कुल २ वटा योजना प्रस्तुत गरेका छन् । गंगा सागर, धनुष सागर लगायत जानकी मन्दिर वरपर सौर्य बत्ती जडान र जनकपुर उपमहानगरपालिका वडा नं. १० स्थित जानकी मन्दिर भन्दा उत्तर, अरगज्जा पोखरी भन्दा पुर्व शौचालय निर्माण गर्न जिविसले उपमहानगरपालिका सँग समनव्य गरी कार्य प्रक्रिया अघि बढाउने गरी कुल २ वटा योजनामा रु.१ करोडको योजना प्रस्तुत गरेको छ ।
     त्यसैगरी निर्वाचन क्षेत्र नं. ५ मा नेपाली कांग्रेसका निर्वाचित सभाषद डा.चन्द्रमोहन यादवको संयोजकत्वमा महेन्द्र यादव, एमाओवादीका प्रतिक्षा तिवारी मुखिया र तमलोपाका इन्दिरा झा समितिले कुल ६ वटा योजना प्रस्तुत गरेको छ ।
    मानसिंह पट्टी, ननुपट्टी, भगवानपट्टी, अन्दुपट्टी कटरैत, ठेरा, बगेवा, लक्ष्मीनिया सडकका लागि रु. २५ लाख, ठेरा, चौहवा, प्रस्टोकी, चन्द्रपुर सम्म सडकका लागि रु.१० लाख, एभरेष्ट पेपर फेक्टूी महेन्द्रनगर देखि रमेशपुरसम्म सडकका लागि रु.१५ लाख, परशुराम तलाउको पर्यटकीय तथा सांस्कृतिक पुर्वाधार विकासका लागि रु.१० लाख, मिथिला विहारी प्रवेशद्वार कचुरीका लागि रु. १५ लाख र लक्ष्मीनिया बजारमा प्रहरी चौकी निर्माणका लागि रु. २५ लाख गरी कुल ६ वटा योजनामा कुल १ करोड रुपैयाँ उक्त समितिले खर्चिने भएको छ ।
त्यसैगरी निर्वाचन क्षेत्र नं. ६ मा नेपाली कांग्रेसका निर्वाचित सभाषद प्रेमकिशोर साहको संयोजकत्वमा एमाओवादीका समानुपातिक सभाषद रामसिंह यादव र नेपाल परिवार दलका समानुपातिक सभाषद एकनाथ ढकाल सम्मिलित समितिले कुल ८ वटा योजना प्रस्तुत गरेका छन् । एकनाथ ढकाल धनुषाका सभाषद नरहेपनि उनी उक्त समितिमा रहेका छन् । उक्त समितिले प्रस्तुत गरेको ८ वटा योजनाहरु मध्ये गणेशमान चारनाथ नगरपालिकामा करिब धर्मशाला निर्माणका लागि रु.१० लाख छुट्याएको भएपनि बाँकी योजनाहरुका लागि रकम छुट्याएको छैन । धनुषाधाम देखि मौङराहा हुँदै सिकियाहा हनुमान चौकसम्म सडक, सबैला बजार भित्र सडक ढलान, विद्यालय ठिल्लामा भवन निर्माण, नागेन्द्र स्मारक हुँदै भागरथ टोल, शेषटोल हुँदै थानासम्म सडक, रघुनाथपुर ढोलबाजा सहिद पार्कदेखि नहरसम्म सडक, झटियाही ६ मा सामुदायिक भवन र बरमझियामा सामुहिक सहिद स्मृति भवन गरी बाँकी ७ वटा योजना छुट्याइएको छ ।
त्यसैगरी धनुषा निर्वाचन क्षेत्र नं. ७ मा एमालेका निर्वाचित सभाषद शत्रुधन महत्तोको संयोजकत्वमा नेपाली कांग्रेसका समानुपातिक सभाषदद्वय आनन्द प्रसाद ढुङ्गाना र पुष्पलत्ता लामा, एमालेका सभाषद ज्ञानबहादुर भुजेल र दलित जनजाती पार्टी यशोदा कुमारी लामा सम्मिलित समितिले कुल १० वटा योजना प्रस्तुत गरेको छ ।
    बेंगाडावर १ देखि ढल्केवर बजारसम्म सडक, उमाप्रेमपुर, मालटोल, पर्वता हुँदै भुतही पटेर्वा, पुरनदाहासम्म सडक, पुष्पवलपुर, दिगम्बरपुर, इच्छापुर, औरहासम्म सडक, उमाप्रेमपुर ४ किसानपुर हुँदै केशरकुट्टी, आनन्द चौकसम्म सडक, ढल्केवर ३ सडक विभाग हुँदै केमलीपुर, बसैखोलामा कजबे निर्माण, तुल्सी ७ मा सामुदायिक भवन (उपस्वास्थ्य चौकी) निर्माण, बेंगाडावर ७ मा सामुदायिक भवन निर्माण, ढल्केवर ३ मा राधाकृष्ण सामुदायिक भवन निर्माण, दिगम्बरपुर ६ मा सामुदायिक भवन निर्माण र यज्ञभुमि भिमानमा बौद्ध गुम्बाको गेट निर्माण गरी कुल १० वटा योजनामा रु. १ करोड उक्त समितिले खर्चिने भएको छ ।
सत्ता पक्ष र प्रतिपक्ष एकै ठाउँ
संविधानसभामा रहेका दलहरु बीच संविधानका अन्तरवस्तुहरुमा विवाद रहेपनि निर्वाचन क्षेत्र पुर्वाधार विशेष कार्यक्रमका लागि धनुषाका सभाषदहरु मिलेरै योजनाको भागवन्डा तथा छनौट गरेका छन् । सत्ता पक्ष र प्रतिपक्ष बीच केन्द्र देखि जिल्लासम्म विवाद रहेको भएपनि धनुषाका स्थानीय विकास अधिकारी झलक राम अधिकारी, जिल्ला प्राविधिक कार्यालयका प्रमुख राजकिशोर प्रसाद साह र खानेपानीका डिई धर्मेन्द्र कुमार केसरीको प्रयासका कारण सभाषदहरु बीच सहमती कायम हुन सकेको सदस्य सचिव विजय यादव बताउँछन् । कतिपय निर्वाचन क्षेत्रहरुमा सभाषदहरु बीच समन्वय हुन नसकिरहेको अवस्थामा ६÷६ घण्टासम्म सभाषदहरुलाई राखेर बैठक गरी विकासका लागि सहमति गराउन सकिएको यादव बताउँछन् । अषाढ महिनासम्म विकास निर्माणको कार्य सम्पन्न गरिसक्नु पर्ने भएकाले क्षेत्र नं. ६ र ७ मा उपभोक्ता समिति मार्फत र क्षेत्र १ देखि ५ सम्म ठेक्का लगाई कार्य सम्पन्न गरिने सदस्य सचिव यादव बताउँछन् । ठेक्का प्रक्रिया र उपभोक्ता समिति गठनको प्रक्रिया सुरु भईसकेको उनी बताउँछन् ।
    यसका अतिरिक्त संसदीय विकास क्षेत्रका लागि यो सरकारले १० लाख बाट रकम बृद्धि गरी १५ लाख रुपैयाँ पु¥याएको छ । त्यसका लागि पनि धनुषामा सभाषदहरुले धमाधम योजनाहरु पेश गर्न थालिसकेका छन् । यसका अतिरिक्त यसपटक प्रत्येक निर्वाचित सभाषदले आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रमा एउटा पुल समेत निर्माण गर्न पाउने छन् ।


२०७१ फाल्गुन २४ गते आईतबार,

एमाले सभासद सत्रुधन महतो यस वर्षको ‘महामूर्ख’

एमाले सभाषद शत्रुधन महत्तोलाई महामुर्खको उपाधि प्रदान गर्दै मिथिला नाटय कला परिषदका
 अध्यक्ष मदन ठाकुर ।
द एक्सक्लुसिभ सम्वाददाता
जनकपुरधाम............

होली पर्वको अवसरमा मिथिला नाट्यकला परिषदले प्रत्येक वर्ष आयोजन गर्ने व्यंग्यात्मक सांस्कृतिक कार्याक्रम महामुर्ख सम्मेलन बिहीबार जनकपुरमा सम्पन्न भएको छ ।         महामुर्ख सम्मेलनमा यस वर्षको महामुर्खको उपाधी एमालेका धनुषा क्षेत्र नं. ७ बाट निर्वाचित सभासद सत्रुधन महतोलाई प्रदान गरेको छ । यस कार्यक्रममा मिथिलाको कला संस्कृतिलाई संरक्षण सम्बद्र्धन गर्ने उद्देश्यले प्रत्येक वर्ष तराई होलीको एक दिन पूर्व विभिन्न होरीको गीत संगीत ,नाटक , कविता बाचन लागयत प्रदर्शन गर्दै  जनकपुर क्षेत्रकमा बुद्धिजिवी मध्येका एक जना विशिष्ट व्यक्तिलाई छनोट गरी व्यंग्य स्वरुप महामर्खको उपाधि दिने गरिन्छ । त्यस्तै अन्य बुद्धिजिवी प्रतिष्ठित व्यक्तिहरुलाई विभिन्न उपनाम दिदै मुर्खको उपाधी प्रदान गर्ने गर्दछन् ।
   
  
महामुर्ख सम्मेलन निकै व्यंग्यात्मक एवं मनोरञ्जनात्मक सांकृतिका कार्यक्रम भएकोले सहभागिहरु आनन्द लिदै उमंगित हुने गर्दछन् । महामूर्ख सम्मेलन विगत १९ वर्षदेखि होलीको अवसरमा आयोजन हँदै आएको र पछिल्लो ६ वर्षदेखि होलीको मौलिक संस्कृतिको संरक्षण एवं सम्बद्र्धन गर्ने उद्देश्यले होरी तथा जोगिरा गायत होरी महोत्सव समेत गर्दै आएको मिथिला नाट्यकला परिषदका अध्यक्ष मदन ठाकुरले जानकारी दिनुभयो ।
मुर्खहरुलाई सम्मानका लागि तरकारी सहितको माला लिएर तयार मिनापका कलाकारहरु ।
त्यस्तै रामानन्द यूवाक्लबका पूर्व अध्यक्ष जिवनाथ चौधरीलाई मुसरीलाल, मैथिली साहित्यकार अयोध्यानाथ चौधरीलाई खेसारीलाल, धनुषा शसस्त्रका प्रहरी उपरीक्षक रविन्द ठकुरलाई हराशंख , वृहत्तर क्षेत्र विकास परिषदका कार्यकारी निर्देशक उमेश यादवलाई बंशकुल्हैर , उद्योग बाणिज्यसंघ धनुषाका पूर्व अध्यक्ष एवं पूर्व केन्द्रिय सदस्य निर्मल चौधरीलाई बहुगामी र मारबाडी सेवासमितिका अध्यक्ष विशाल चौधरीलाई बोतलानन्दको उपाधी प्रदाग गरेका छन् । उनीहरुलाई विभिन्न चिजविजनहरुको व्यंगात्मक मला तथा फुलका मालाले सम्मान गरिएको छ । 
मिनापले प्रदान गरेको मुर्खको उपाधिका साथ धनुषाका प्रतिष्ठित व्यक्तिहरु ।
यस पटक ११ जना प्रतिष्ठित व्यक्तिहरुलाई मुर्खको उपाधि प्रदान गरिएको छ ।  मैथिलीका वरिष्ट साहित्यकार रमेश रञ्जनलाईला मुर्खाधिराज, धनुषाका प्रमुख जिल्ला अधिकारीलाई मछराधीश ,जनकपुर उद्योग बाणिज्यसंघका अध्यक्ष शिव शंकर साह हीरालाई सिलोटानन्द, धनुषा नेपाल पत्रकार महासंघका अध्यक्ष अनिल मिश्रलाई अजगर , जनकपुर युथ डेभलपमेन्ट फोर्सका प्रतिनिधी तथा यूवा अगुवा सरोज मश्रलाई बैशाखनन्द उपाधी प्रदान गरिएको छ ।


२०७१ फाल्गुन २४ गते आईतबार,

एमालेको धनुषा अधिवेशनबाट रघुविर महासेठ पलायन हुने खतरा


द एक्सक्लुसिभ सम्वाददाता
जनकपुरधाम............
नयाँ नेतृत्व चयनको लागि नेकपा एमाले धनुषाको छैठौं जिल्ला अधिवेशन २३ फागुन देखि सुरु भएको छ । ‘गुटफुटमा नअल्मलिऔं, एकताको जिल्ला अधिवेशन सफल पारौं’ नारा सहित सुरु भएको उक्त अधिवेशनले पनि एमाले धनुषामा गुट उपगुट हावी रहेको प्रष्ट पार्छ । हुन त केन्द्र मै केपी शर्मा ओली र माधव कुमार नेपाल तथा झलनाथ खनाल गरी पार्टी गुट उपगुटमा विभाजित भएपछि त्यसको असर जिल्लामा पनि पर्नु स्वाभाविक नै हो । अचम्म के छ भने देशका विभिन्न जिल्लाहरुमा रहेको विवाद साम्य भईसकेपनि धनुषामा गुट उपगुटको विवाद झन चरममा पुगेको छ । पाँचौं जिल्ला अधिवेशनबाट रघुविर महासेठका उम्मेदवार हरिनारायण महत्तो निर्वाचित भएका थिए भने रामचन्द्र झाका उम्मेदवार रामसिंह यादव पराजित भएका थिए । हुन त त्यो पाँचौं अधिवेशन हुन पनि आठ वर्ष लागेको थियो । छैठौं अधिवेशन उदघाटन गर्न आएका एमालेका महासचिव इश्वर पोखरेल पनि उदघाटन सत्रलाई सम्बोधन गर्दै भनेका थिए,‘एमालेको विधानले ३ वर्ष भित्र नयाँ नेतृत्व चुनी सक्नुपर्दछ । धेरै ढिलो भयो भनेपनि ४ वर्षमा त अधिवेशन गरिहाल्नुपर्दछ । तर, चौथो अधिवेशनबाट पाँचौं अधिवेशन सम्म आईपुग्न ८ वर्ष लाग्नुले म पनि आश्चर्य चकित छु ।’ रामचन्द्र झा पक्षधर पराजित भएपछि अग्रगामी विचार समुह भन्दै पार्टी भित्र विद्रोह गर्न थाले । ती समुह मध्येका केन्द्रमा अगुवाई गर्ने एमालेका तत्कालिन उपाध्यक्ष अशोक राई संघीय समाजवादी पार्टी नै गठन गरे भने रामचन्द्र झा पक्षधरहरु एमाओवादीमा प्रवेश गरे ।
रामचन्द्र झा पार्टी भित्र हुँदा योगनारायण यादवलाई आफ्नो पक्षमा पारेर महासेठ पक्ष धनुषामा हावी भईरहँदाको अवस्था धेरै दिन टिक्न सकेन । एकातर्फ झा पार्टीबाट बाहिरिए भने अर्को तर्फ झा बहिर्गमन पछि पार्टीमा भित्रिएका रत्नेश्वर लाल गोइत र यदुवंश झा समेत श्रीप्रसाद साह, शत्रुधन महत्तो र योगनारायण यादव सबै एकै ठाउँ गोलबन्द भएपछि महासेठ पक्षधर कमजोर हुन पुग्यो । यतिसम्मको अवस्था आयो कि पाँचौं अधिवेशनबाट चुनिएका महासेठ पक्षका धनुषाका अध्यक्ष हरिनारायण महत्तोको निर्वाचित जिल्ला कमिटि नै विघटन गरी योगनारायण यादवको संयोजकत्वमा जिल्ला कमिटि बनाइयो । जुन कि धनुषाको इतिहासमा कहिल्यै भएको थिएन । निर्वाचनबाट चुनिएको कमिटि अञ्चल कमिटिले विघटन गरेको थियो । किनभने अञ्चल कमिटिमा महासेठ पक्ष अल्पमतमा परेका थिए । हुन त झा पार्टी परित्याग गर्नुभन्दा अगाडी सम्म अञ्चल कमिटिका इन्चार्ज थिए ।तर, महासेठलाई अञ्चल इन्चार्ज नबनाई केशव देवकोटालाई इन्चार्ज बनाउनु एउटा षडयन्त्र निश्चय नै थियो जसले महासेठलाई कमजोर बाटो तिर लग्नुको साथै उनको मनोबल गिराउने काम पनि भयो । त्यसपछि नेता त्रय शत्रुधन महत्तो, योगनारायण यादव र श्रीप्रसाद साहको चलखेल बढ्नुको साथै जोडघटाउको समिकरण सुरु भयो । जुन विष महासेठले झाका विरुद्ध बमन गरेका थिए सोही विष उक्त नेता त्रयले महासेठलाई नै खुवाएपछि महासेठ गल्न पुगेका छन् । पार्टी भित्र पकड गुमाउँदै गएका रघुविर महासेठ र उनको श्रीमति जुली महत्तो संविधान सभाको चुनावमा पराजय हुुुनुको पीडा सेलाउन नपाउँदै एमालेको केन्द्रिय महाधिवेशनमा महासेठ सचिव पदमा पराजित हुन पुगे । अर्को तर्फ श्रीप्रसाद, योगनारायण र शत्रुधन केन्द्रिय कमिटिमा निर्वाचित हुनुका साथै योगनारायण र शत्रुधन बैकल्पिक पोलिट व्युरोमा समेत निर्वाचित हुन पुगे । पार्टीमा कुनै पनि हैसियत तथा जिम्मेवारी पाउनबाट बञ्चित महासेठको अन्तिम आशाको किरण भनेको आफ्नो श्रीमति जुली महत्तोलाई बैकल्पिक केन्द्रिय कमिटिमा मनोनित गराउने सम्म थियो । तर, पछिल्लो समयमा केन्द्रिय कमिटिमा २० जनालाई गरिएको मनोनयनमा जुली नअटाउँदा धनुषाको उदघाटन सत्रमा बोल्ने अवसर पाउँदा जुलीले पार्टीको असमावेशी चरित्र प्रति आक्रोश व्यक्त गरेकी थिईन ।
यति मात्र होइन आफुहरु निर्वाचन क्षेत्र नं. ३ र ५ मा झिनो मत अन्तरले मात्र पराजित भएको बताउँदै जुलीले कम्तिमा पनि महिला  वा मधेसीको नाउँमा आफ्नो केन्द्रिय कमिटिमा समावेशी जायज रहेको बताईरहँदा अधिवेशनका प्रमुख अतिथि इश्वर पोखरेलले यसरी जवाफ दिएका थिए,‘ यो कुनै जिविसको कमिटि वा उपभोक्ता समिति होइन । कम्यूनिष्ट पार्टीमा मनोनित हुनका लागि आवश्यक मापदण्ड पुरा गर्नुपर्दछ । जुली जी तपाई मनोनित हुन नसक्नुमा मलाई पनि दुःख लागेको छ । तर, मापदण्ड नपुग्दा मैले के गर्ने ?’
उदघाटन सत्रमा रघुविर महासेठ अनुपस्थित  हुनु सामान्य कुरा होइन । पर्दाको अगाडी जुली उदघाटन सत्रमा देखिएपनि महासेठ उपस्थित नहुनुले धेरै अर्थ र संकेत दिन्छ । त्यसैपनि जिल्ला देखि केन्द्रसम्म उनको पकड गुम्दै गएपछि महासेठको एमाले भित्रको राजनीतिक भविष्य अव सुरक्षित नरहेको पनि एमाले भित्रका कार्यकर्ताहरुको ठम्यिाई पाइन्छ । हुन त महासेठका जेठान उपेन्द्र महत्तो गैरआवासिय नेपाली संघका संस्थापक अध्यक्ष हुन भने धेरै धनी उद्योगपति पनि । उपेन्द्र महत्तोका भाई विरेन्द्र कुमार महत्तो मधेसी जनअधिकार फोरम नेपालबाट समानुपातिक तर्फ सभाषद छन् । उनी प्रत्यक्ष निर्वाचनबाट एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड विरुद्ध उम्मेदवारी दिँदा एउटा उद्योगपतिले प्रचण्डसँग दुश्मनी लिने जोखिम बेहोर्नुको साटो उम्मेदवारी फिर्ता लिएर प्रचण्डलाई चित्त नदुखाउन भुमिका खेलेका उद्योगपति उपेन्द्र महत्तोको सुझबुझ पुर्ण निर्णयका कारण आज उनका भाई सभाषद बन्न सफल भएका छन् । यसको अर्थ के हो भने कुनै पनि उद्योगपति कुनै पनि राजनीतिक दल वा दलका शिर्ष नेतालाई आफ्नो शत्रु बनाउन चाहँदैनन् । बरु राजनीतिक दलहरुमा लगानी गरेर आफु अनुकुल व्यापारीक नीति बनाउनमा लाग्दछन् । महासेठ पक्ष वर्तमान अधिवेशनबाट चुनिन नसकिएपछि के रघुविर महासेठ पार्टीबाट बाहिरिएलान् भन्ने सबालमा युवा संघ धनुषाका अध्यक्ष राजकुमार यादव भन्छन,“पराजयबाट तर्सिनु हुन्न । राजनीतिमा कहिल्यै हार हुँदैन भन्ने तथ्य महासेठजीलाई राम्ररी थाहा छ । पार्टीले उहाँको केन्द्रिय महाधिवेशनमा भएको पराजयबाट एउटा ठुलो सबक सिक्ने मौका दिएको छ । कि आम कार्यकर्ताहरु र पार्टीका वफादार सिपाहीहरु माझ सिधा सम्पर्क विस्तार गर्ने, द्रुत गतिमा संगठन निर्माण गर्ने र आउने अर्को महाधिवेशन सम्म एउटा कुशल संगठक भई स्थापित हुने । तर, यस्तो गर्नु भएन भने उहाँको अवशान वा पलायन निश्चित छ नभन्न सकिन्न ।”
यसरी हेर्ने हो भने महासेठ अब एमाले भित्रै रहने हो वा बाहिरिने हो त्यसको फैसला धनुषाको छैठौं अधिवेशनबाट निस्किने परिणामले तय गर्ने भन्ने एमाले भित्रका कतिपय नेताहरुको बुझाई छ ।
कसले मार्ला बाजी ?
एमाले धनुषाको छैठौं अधिवेशनबाट नयाँ नेतृत्वको प्रतिस्पर्धामा थुप्रै नेताहरुका नाम अगाडी आईरहेको पाइन्छ । अहिलेको समिकरण हेर्दा शत्रुधन महत्तो, योगनारायण यादव, श्रीप्रसाद साह, रत्नेश्वर लाल गोइत र यदुवंश झा एक कित्तामा छन भने अर्को तर्फको कित्ताको अगुवाई रघुविर महासेठले गरिरहेका छन् । हुन त विभिन्न स्रोतहरुबाट प्राप्त जानकारी अनुसार दुवै कित्ताका थुप्रै आकांक्षीहरु छन् । एकातर्फबाट अहिलेको जिल्ला कमिटिको सह संयोजक राजकिशोर यादव, पुर्व राष्टिूय प्रतिनिधि परिषद सदस्य अच्छेलाल महत्तो, जिल्ला कमिटि सदस्य लक्ष्मीनारायण यादवको चर्चा र भित्र भित्रै प्रचारको होड वाजी चलेको छ भने अर्को तर्फ महासेठ पक्षका पुर्व जिल्ला अध्यक्ष हरिनारायण महत्तो, पुर्व जिल्ला उपाध्यक्ष रामचन्द्र पण्डित, अहिलेको जिल्ला कमिटि सदस्य जयप्रकाश सुनरैत यादव समेत अध्यक्ष बन्नका लागि आतुर देखिन्छन् । तर, बाजी कसले मार्ने हो भन्ने कुरामा कार्यकर्ता देखि नेतासम्ममा अन्यौलको कालो बादल मडारी राखेको देखिन्छ । कत्तै नेतृत्व नै धर्मसंकट र धरापमा पर्ने हो कि भन्ने आशंका व्यक्त गर्न थालिएको छ । कुनै गुट उपगुटमा नलागेका एमालेका केही कर्मठ तथा इमान्दार कार्यकर्ताहरुका अनुसार तेस्रो धारको पनि विकल्प सिर्जना हुन सक्ने बातावरण वन्दै गईरहेको छ ।
एमालेको भातृ संगठन यूवा संघ धनुषा जिल्ला अध्यक्ष तथा नेकपा एमाले जिल्ला कमिटि सचिवालय सदस्य समेत रहेका राजकुमार यादव भन्छन,“ धनुषा जिल्लामा रघुविर महासेठ पक्षधर कमजोर रहेको तथ्य सत्य छ । कारण पार्टीको नीति र विधान अनुसार जिल्ला भरी कार्यकर्ताहरुबाट सर्वसम्मत स्वस्थ्य प्रतिस्पर्धाको आधारमा प्रतिनिधि छनौट भएका छन् ।  जसमध्ये महासेठ पक्षका प्रतिनिधिहरु अत्यन्तै न्युन भएको देखिन्छ । तर, सहमति गर्नै पर्छ र त्यसका लागि त्याग, बलिदान र तपस्याको टडकारो देखिन्छ ।” यादव थप्छन्,“निर्वाचन प्रणालीले गुटउपगुटले जडा गाड्निुको साथै पार्टीलाई धरापमा पार्ने खतरा उत्पन्न हुन्छ । तसर्थ अल्पसंख्यक, महिला, मधेसी, मुस्लिम, दलितलाई पनि सम्मान जनक रुपले समिति भित्र समावेश गरिनु पर्छ । हामी चुनाव कुनै पनि हालतमा चाहँदैनौं ।” अधिकांश कार्यकर्ताहरु सहमतिको पक्षमा देखिन्छ । तर, नेताहरु त्यसका लागि कति इमान्दार हुने हो त्यो ठुलो शंकाको विषय रहेको यादव अनुमान गर्छन् ।
उक्त अधिवेशनबाट ७९ सदस्यीय जिल्ला कमिटि चयन गर्नका लागि ४ सय १४ जना प्रतिनिधिहरु छनौट भएका छन् । १५ जना पुरुष संगठित सदस्यहरुबाट १ जना प्रतिनिधि र ५ जना महिला संगठित सदस्यहरुबाट १ जना प्रतिनिधि गरी जिल्ला भरीबाट ४ सय १४ जना प्रतिनिधिहरु छन् । उक्त प्रतिनिधिहरु मध्येबाट अध्यक्ष, उपाध्यक्ष, सचिव, उपसचिव र जिल्ला सदस्यहरु चयन हुनेछ । सक्दो सहमति होला भनेर हल्ला भएपनि चुनावी प्रतिस्पर्धा नै हुने सम्भावना वढ्दै गएको छ । जसबाट एक पक्षको भारी पराजयको साथै क्षति हुने सम्भावना पनि तिब्र भएको तथ्यलाई नकार्न सकिँदैन । फलस्वरुप जिल्लामै फेरी पार्टी धरापमा पर्ने हो कि भन्ने चर्चा परिचर्चा यहि अधिवेशनमा व्याप्त रहेको छ । किनभने उदघाटन सत्रमा महासचिव पोखरेलले अभिव्यक्त गरेको गुटगत विवाद मिलाउन केन्द्रबाट उपमहासचिव विष्णु पौडेल खटिनुले पनि धनुषामा एमालेको विवाद चरम अवस्थामा रहेको सहजै बुझ्न सकिन्छ । एमालेका जनकपुर अञ्चल कमिटिका पुर्व इन्चार्ज केशव देवकोटाले पनि धनुषामा व्यक्ति परस्त राजनीतिले पार्टीलाई धेरै ठुलो क्षति पुर्याइरहेको बताएका थिए ।


२०७१ फाल्गुन २४ गते आईतबार,

जानकी मन्दिरलाई विश्व सम्पदामा सुचीकृत गराउन ६५ हजारले गरे हस्ताक्षर

द एक्सक्लुसिभ सम्वाददाता
जनकपुरधाम............
अठारहौ शताब्दीमा निर्मित संस्कृती, आर्किटेक्चर, इतिहास, र अध्यात्मको अद्धितिय संगमको रुपममा जनकपुरधाममा अवस्थित जानकी मन्दिरलाई विश्व सम्पदा स्थलको रुपमा सुचीकृत गराउन १ लाख हस्ताक्षर अभियान अन्तरगत १४ फाल्गुन २०७१ को दिन सम्म ६५ हजार भन्दा बढी व्यक्तिहरुले हस्ताक्षर गरी सकेका छन् । गत बडादशै फुलपातीको दिन अर्थात १५ असोज २०७१ ९१ अक्टोबर २०१४० को दिन देखि जनकपुरधामको जानकी मन्दिर परिसर बाट भोर, अभियानी तथा अनुसन्धान मुलक परोपरकारी संस्थाले यस अभियानको शुरुवात गरेको छ । युनेस्कोको विश्व सम्पदा सुची केन्द्रको कार्य विधिले तय गरेका आधारहरु लाई पुरा गरेको भए पनि र राष्टूको गौरवको रुपमा रहेको सम्पदा हाल सम्म पनि विश्व सम्पदाको रुपमा सुचीकृत नभएकोले यो अभियान संचालन गर्नु परेको यस अभियानका संयोजक राज कुमार महतोले जानकारी दिनु भयो । उहाँका अनुसार यो अभियान प्रत्यक्ष हस्तलिखित हस्ताक्षर र अललाइन गरी दवै प्रविधिबाट संचालन भइ रहेको छ । चेन्ज डट ओआरजीमा आधिकारीक रुपमा दर्ता गराई यस अभियानको अनलाइन हस्ताक्षरको व्यवस्था समेत गराइएको छ ।
यस अभियानमा विभिन्न पेशा, वर्ग, क्षेत्र, तथा समुदायको व्यक्तिहरुले स्वेच्छिक रुपमा हस्ताक्षर गरी रहेका छन् ।
    नेपाली नागरिक लगायत विदेशी नागरिकहरुले समेत हस्ताक्षर गरिरहेको यस अभियानकोे हस्ताक्षर स्टल प्रारम्भमा २ महिना सम्म जानकी मन्दिरमा राखिएको थियो । कमल देव महतो, पचुलाल माझी, आदित्य महतो, लगायत १५ भन्दा बढी स्वंय सेवकहरुले जानकी मन्दिरको हस्ताक्षर स्टलमा बसी सर्व साधारण बाट हस्ताक्षर गराएका छन् । यस अभियान प्रति जन समुदायको चासो र एक्यबद्धता तिव्र रुपमा वृद्धि हुदै गए र विभिन्न जिल्लाहरुमा स्वत स्फूर्त रुपमा यस हस्ताक्षर अभियानको बिस्तार भएको छ । जसले गर्दा सर्लाही, महोत्तरी, रौतहट, धनुषा, सिरहा, सप्तरी, मोरडं, सुनसरी लगायतका जिल्लाहरुको राम नारायण महतो, शिरिस सिहं, राकेश यादव, रिकी साह जस्तो स्थानीय वासीहरुले स्वंय सेवी रुपमा यस अभियानलाई आ आफनो जिल्लाहरुमा संचलान गरी रहेका छन । यो एकदमै पवित्र र एतिहासिक अभियान हो । यसले मिथिला लागायत नेपालका गरिमा वृद्धिमा महत्वपुर्ण योगदान गर्ने महागंगा आरती जनकपुरधामका सामाजिक अभियान्ता राम आषिश यादवले भन्नु हुन्छ ।
    त्यस्तै, उक्त अभियानमा देश विदेश मा बसोबास गर्ने सम्पूर्ण नेपालीले साथ दिन छन् र जानकी मन्दिरलाई विश्व सम्पदा स्थलको रुपमा सुचिकृत निश्चित रुपमा हुनेछ भन्ने विश्वास रहेको बुद्ध एयरको जनकपुर शाखाका प्रबन्धक विजय प्रसाद सिंहले व्यक्त गर्नु हुन्छ । त्यस्तै यस अभियानमा संचारकर्मी, उद्योगी व्यवसायी, युवा, प्रहरी, विधार्थी, गैर सरकारी संघ सस्था, सरकारी कार्यालय, समाज सेवी, साधु सन्त, शिक्षक, स्वास्थ्यकर्मी, राजनितीकर्मी, लगायत विभिन्न पक्षहरुले सक्रिय सहयोग र आबद्धता गरिरहेकोछ ।
मंसिर महिना देखि उक्त अभियान देशको राजधानी काठमाडौंमा पनि संचालन भइरहेको छ ।
    काठमाडौको पशुपतिनाथ मन्दिर परिसरबाट ५ मंसिर देखि शुरु गरिएको अभियान काठमाडौ, भक्तपुर, ललितपुर जिल्लाहरुका विभिन्न क्षेत्र र स्थलहरुमा समेत संचालन भइरहेको छ । रमिला महर्जन, सोनम सिहं, किरण गिरी, अशोक साह, उदय यादव, चन्दन यादव, ललन शाह, नेहा यादव, विभा न्यूपाने, अनुपमा पाण्डे, सुजन ओली, श्रद्धा डंगोल, विर वहादुर महतो, राफेल पौेडेल लगायत ५० भन्दा बढी व्यक्तिहरुले स्वंयसेवी रुपमा यस अभियान संचालनमा सक्रिय सहभागी भइ रहेका छन् । काठमाडौका विभिन्न विधालय, कलेजहरु, सामाजिक संस्थाले समेत यस अभियानमा सक्रिय सहयोग गरी रहेकाछन् ।
    हाल सम्म नेपाल, भारत, बांगलादेश, कतार, अमेरिका, बेलायत, दुवई, पाकिस्तान, श्रीलंका, कोरिया, फ्रान्स लागयत विभिन्न देशको नागरिकहरुले समेत यस अभियानमा हस्ताक्षर गरी सकेका छन । त्यसतै, नेपाल सरकारका माननीय मन्त्रीहरु महेन्द्र पाण्डे, मन्त्री परराष्टू मन्त्रालय र विमलेन्द्र निधी, मन्त्री भौतिक पुर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयले समेत यस अभियानमा हस्ताक्षर गरी सकेका छन । साथै, नेपालको चेलीबेटी बेच बिखन विरुद्ध कार्यारत समाज सेवी अनुराधा कोइरालाले समेत यस हस्ताक्षरमा हस्ताक्षर गरि जानकी मन्दिरलाई विश्व सम्पदामा सुचीकृत गराउन आफनो योगदान गर्नु भएकोछ । यस अभियानमा हस्ताक्षर गर्दै यसमा सम्पुर्ण नेपाली लाई सहभागी हुन माननीय मन्त्री विमलेन्द्र निधीले आफनो फेसबुक मार्फत सबैमा आवहान गर्ने भएकोछ । त्यस्तै, बंगलादेशका जमुना टेलिभिजनका एक चर्चित कार्यक्रमको प्रस्तोता टिना नन्दीले यस अभियानको प्रसंशा गर्दै अभियानको विजय पश्चात यस अभियानको संयोजकलाई आफनो टिभीमा अन्तरवार्ताको लागि समेत निमन्त्रणा गरि सकेकी छिन ।
    नायीक गरिमा पन्त, मोडेल डा. सि के सिह, समाजसेवी मनोरन्जन कर्ण, व्यवसायी सुनिल सिहं, सन्तोष विमली, विक्रम सहनी लागयत हजारौ व्यक्तित्वहरुको महत्वपूर्ण योगदान रहेको यस अभियान अझै पनि जारी रहेको छ । अब बांकी रहेका ३५ हजार हस्ताक्षर पनि छिटै नै संकलन गरी युनेस्को, र नेपाल सरकारलाई हस्तान्तरण गर्ने योजना रहेको छ ।
     निकै ठुलो प्रयास पछि संकलित १ लाख हस्ताक्षर सम्बन्धित निकायहरुलाई बुझाएर मात्रै यो अभियानले विराम लिदैन । हस्ताक्षर हस्तान्तरण पश्चात युनेस्को, नेपाल सरकार, जानकी मन्दिर, बृहत्तर जनकपुर विकास परिषद लगायतको जिम्मेवार नियकायहरु सित निन्रतर रुपमा यसको अनुगमन गरी र यस प्रकृयामा आउने चुनौतीहरुलाई समाधान गर्दै जानकी मन्दिरलाई विश्व सम्पदा स्थलको रुपमा सुचीकृत भए  पश्चात मात्र यस अभियानले विराम लिनेछ ।

२०७१ फाल्गुन २४ गते आईतबार,