Tuesday, September 9, 2014

अजब–गजब छ बा ! - सुदर्शन सिंह


हैन, हैन हजुर सडक, जिविस, विद्युत, भवनले PC ले जस्तै हाम्ले पनि सेवा शुल्क मात्र ले को हो । रामो राम घुस लियो भनेर हल्ला मात्र छ !

२०७१ भदौ २२ गते आईतबार

सिंघानिया हत्याको ५ वर्षमा पनि अनुसन्धान पुरा हुन सकेन, रहस्य यथावत

स्वर्गीय अरुण सिंघानिया ।
अजय अनुरागी
जनकपुरधाम............
सञ्चार उद्यमी अरुण सिँघानियाको हत्याको ५ वर्ष वित्न लाग्दा पनि प्रहरीले उक्त घटनाको छानविन समेत पुरा गर्न सकेको छैन । जनकपुर नगरपालिका वडा नं. ४ वस्ने वर्ष ४८ का अरुण सिंघानियालाई १७ फागुन २०६६ मा होलीका दिन रंग दल्ने निहुमा जनकपुरको शिव चौकमा गोली हानी हत्या गरिएको थियो ।
हत्यामा प्रयोग गरिएका सुटरहरु मध्ये एक जना पक्राउ परेपछि उनले दिएको बयानका आधारमा प्रहरीले अनुसन्धान सुरु गरेको छ । धनुषाको वीरेन्द्र बजारका विनोद यादवको हत्यामा संलग्न रहेको अन्सी राइन पक्राउ परेपछि प्रहरीले उनको बयानको आधारमा अनुसन्धान गर्दै जाँदा हत्यामा सुटरका रुपमा प्रयोग गरिएका धनुषाको वीरेन्द्रबजारका एकलाल भनिने योगेन्द्र सहनीलाई पक्राउ गरेर अनुसनधान सुरु गरेको छ ।
सिंघानिया हत्याको प्रमुख सुटरको पहिचान भईसकेपनि अझ सम्म प्रहरीको गिरफ्तमा आउन सकेको छैन । प्रहरी स्रोतका अनुसार सिंघानिया हत्यामा धेरै व्यक्तिहरुको संलग्नता रहेपनि सिंघानियालाई साइलेन्सर युक्त पेस्तोलले गोली प्रहार गर्ने व्यक्ति भने उमाप्रेमपुरका मनक लामा रहेको पहिचान गरेको छ । मनक लामा हत्याको केही समय पश्चात अहिले वैदेशिक रोजगारीको शिलशिलामा मलेशियामा कार्यरत छन् । मनकको तस्वीर सहित धनुषा प्रहरीले पक्राउ गर्न उनी कार्यरत रहेको कम्पनीको ठेगाना समेत पत्ता लगाईसकेको छ । तर, अन्य मुलुकबाट पक्राउ गर्न स्थानीय प्रहरीको सक्रियता र पहल मात्र पर्याप्त नहुने कारणले उनी पक्राउ पर्न सकेका छैनन् ।
उनको हत्यामा संलग्न फरार अभियुक्त रामविनोद यादव । यादवको उक्त तस्वीर सहित फरार अभियुक्तको फोटो जिल्ला प्रहरी कार्यालय धनुषाको अपराध शाखाको सूचनापाटीमा टाँसिएको छ ।
अन्सी राइनले गरेको बयानको आधारमा प्रहरीले सो घटनामा सिरहा कारागारमा थुनामा रहेका निलम्बित सभाषद संजय साहका निकट रहेका सद्भावना पार्टीका केन्द्रीय सदस्य समेत रहेका कनकपट्टी–१ घर भई हाल जनकपुर(१ बस्ने ३५ वर्षिय रामविनोद यादव, फोरम (लोकतान्त्रिक)का जिल्ला उपाध्यक्ष समेत रहेका भरतपुर–८ का वर्ष ३० को चन्द्रदीप यादव रहेका छन् । त्यसैगरी प्रहरीले भरतपुर–१ का विजय कुसियैत भनिने दीपेन्द्र कुमार यादव, भरतपुर मालटोलका टेकबहादुर लामा र  उमाप्रेमपुरका मनक लामाको खोजी गरिरहेको छ । प्रहरीले उनीहरुको सो घटनामा संलग्नता हुन सक्ने जनाएको छ ।  पक्राउ परेका अन्सी राइन र एकलाल सहनी अहिले मुद्दा पुर्पक्षको क्रममा अदालतको आदेशद्वारा कारागारमा थुनामा छन् । प्रहरीले औपचारिक रुपमा घटनाको अनुसन्धान बारे तथ्यहरु सार्वजनिक नगरेपनि रामविनोद यादवको तस्वीर फरार अभियुक्तको रुपमा जिल्ला प्रहरी कार्यालय धनुषाको अपराध अनुसन्धान शाखामा झुन्ड्याईराखेको छ ।
घटना सम्बन्धि खुलेका तथ्यहरु

सिंघानियाको हत्यामा संलग्न 
रहेको अभियोगमा पक्राउ परेका 
एकलाल भनिने योगेन्द्र सहनी ।
 उनी अहिले काठमाण्डौ 
कारागारमा थुनामा छन् । 
उनी विगतमा धनुषा प्रहरीका
 सुराकी पनि थिए ।
एकलाल सहनी यो केशमा फस्दैन्थ्यो होला । तर, चन्द्रदीप यादवले एकलाललाई भेटेर सुटर खोजिरहेको बताएका थिए । विरेन्द्रबजारको एक होटेलमा एकलाललाई चन्द्रदीपले बोलाएर जनकपुरमा एक जना व्यक्तिलाई गोली प्रहार गरी हत्या गर्नुछ एक जना सुटर खोजी देऊ भन्ने प्रस्ताव राखेको थियो । प्रहरी स्रोतका अनुसार एकलालले आफुसँग कुनै पनि सुटर नरहेको बताउँदै गर्दा उनी सँगै रहेका मनक लामाले सुपारी लिन स्वीकार ग¥यो । आफुलाई पैसाको अत्यन्तै जरुरी छ, भनेर मनकले बताएपछि हत्याका लागि चन्द्रदीपले मनकलाई रु.२ लाखको सुपारी दिएका थिए । यसरी डिल भईसकेपछि फेरी अर्को दिन विरेन्द्रबजारकै एक होटेलमा चन्द्रदीप, एकलाल, मनक, अन्सी र पवन लामा पाँच जनाले हत्याको योजना बनाई मनकलाई डिल भएअनुरुप चन्द्रदीपले रु. ५० हजार समेत पेश्की उपलब्ध गराउँछ । प्रहरी स्रोतका अनुसार मनकले पेश्की स्वरुप पाएको रु. ५० हजार मध्ये एकलाललाई मनकले रु. २५ हजार सापटी समेत त्यही बेला दिएको थियो । त्यहाँ सम्म पनि कुन व्यक्तिको हत्या गर्ने हो भन्ने नाम मनक सामु खुलाईदैन । त्यहाँबाट घटनालाई अन्जाम दिन मनक लामा, पवन लामा र विजय कुसियैत जनकपुरमा आई रामा होटेलमा बास बसेको बताइएको छ । उक्त होटेलमा रामविनोद यादव अर्को एक व्यक्तिसँग पुगेको र कसरी हत्या गर्ने तथा कुन ठाउँमा हत्या गर्ने मनकलाई बताइएको प्रहरीको अनुसन्धानबाट खुलेको छ । होटेलबाट कदम चौक स्थित पार्टी अफिसमा आई तिनवटा मोटरसाईकलको व्यवस्था गरिन्छ । होलीका दिन एउटा मोटरसाइकलमा मनक र पवन, अर्को मोटरसाईकलमा विजय र चन्द्रदीप तथा तेस्रो मोटरसाईकलमा रामविनोद यादव समेत आएका थिए । रामविनोद यादवले सिंघानियालाई शिव चौकसम्म ल्याउन सिंघानियाले चिनिराखेको श्याम दोकानियालाई प्रयोग गरेको प्रहरीको आशंका रहेको छ । साइलेन्सर सहितको पेस्तोलले सिंघानियालाई टाउकोमा मनक लामाले गोली प्रहार गरेको अहिलेसम्मको अनुसन्धानबाट खुलेको प्रहरी स्रोतको दावी छ । घटना पश्चात ती व्यक्तिहरु कदम चौक स्थित पार्टी कार्यालयमा राति बसेर खाना तथा रक्सी खाई मनक लामा १८ गते रामानन्द चौक स्थित चन्द्रदीप यादवको आफन्तको घरमा समेत बसेर १९ गते हाइबे तर्फ भागेको प्रहरीले खुलाएको छ । घटनाको धेरै समय पछि हत्यामा प्रयोग गरिएको रातो रंगको मोटरसाईकल प्रहरीले कदम चौक स्थित एक ग्यारेजबाट बरामद समेत गरेको छ । प्रहरी स्रोतका अनुसार उक्त मोटरसाइकल पार्टी कार्यालयको लागि प्रयोग हुने गथर््यो ।
प्रहरीलाई एकलालले दिएको जानकारी अनुसार मनक लामा धेरै गरिब परिवारमा जन्मिएकोले पैसा कमाउनका लागि मजबुरीमा आएर मान्छे हत्या गर्ने कामको लागि सुटरको काम गर्न थाल्यो । मनकको कामै भनेको सुपारी लिएर व्यक्तिको हत्या गर्नु रहेको बताइएको छ ।  एकलालको परिवार भने आर्थिक रुपमा सम्पन्न थियो । माओवादीको द्वन्दकालमा एकलालको बुवासँग माओवादीले चन्दा मागेको थियो । तर उसको बुवाले चन्दा दिन इन्कार गरेपछि करिब ४०÷५० जनाको समुहमा आएका माओवादीहरुले उसको बुवालाई आक्रमण गर्न खोज्दा एकलालले माओवादीहरुको प्रतिकार गरेको थियो । एकलालले बन्चरो लिएर माओवादीहरुलाई काट्न थालेपछि माओवादीहरु भागेको थियो । त्यसपछि माओवादीसँग बदला लिन र आफु पनि माओवादीको आक्रमणबाट बच्न एकलाल जनतान्त्रिक तराई मुक्ति मोर्चामा आवद्ध भई भुमिगत भएका थिए । जनतान्त्रिकमा रहेपनि अर्को तर्फ एकलाल प्रहरीको लागि सुराकीको काम गर्थे । प्रहरी स्रोतका अनुसार एकलाल धनुषाका तत्कालिन डिएसपी रुपकुमार न्यौपानेको सुराकी थिए । तर, एकलालले किनेको कार धनुषा प्रहरीले जफत गरेपछि एकलालले पनि सिंघानिया हत्याको अनुसन्धान गर्न जिम्मा पाएका डिएसपी न्यौपानेलाई समेत धोका दिएको प्रहरी स्रोतको दावी छ । एकलालले नेपाली नम्बर प्लेटको पेटूोल कार काठमाण्डौबाट किनेको थियो । तर जुन व्यक्तिबाट किनेको थियो त्यो व्यक्तिले नामसारी गराएको थिएन । त्यहीबेला धनुषा प्रहरीले उसको कार जफत गर्दा कारको कागज माग गर्दा एकलालले कागज दिन नसकेपछि कार बेच्ने व्यक्तिलाई लिएर आउन धनुषा प्रहरीले एकलाललाई भनेको थियो । तर, काठमाण्डौका त्यो व्यक्ति नआउँदा प्रहरीले उक्त कार जफत गरेको थियो ।
प्रहरी स्रोतका अनुसार सिंघानिया हत्याको लागि रामविनोद यादवले रु. ३० लाखको सुपारी लिएको र रामविनोदले सोही सुपारी रु. १० लाखमा चन्द्रदीपलाई दिएको बताइएको छ । चन्द्रदीप र रामविनोदलाई धनुषा प्रहरीले अहिलेसम्म पनि पक्राउ गर्न नसकेका कारण घटनाको अनुसन्धान पुरा हुन नसकेको धनुषाबाट सरुवा भईसकेका एसपी उत्तम राज सुवेदीले पत्रकार सम्मेलनमै बताएको थियो । आफुले कुनै पनि हालतमा सिंघानिया हत्याको पर्दाफास गर्ने र दोषी व्यक्ति जो कोही भएपनि त्यसलाई कानुनको दायरामा ल्याएर कारवाही गर्ने प्रतिवद्धता गरेका एसपी सुवेदी जिल्ला छाड्नु एक दिन अघि गरिएको पत्रकार सम्मेलनमा आफु असफल भएको बताएका थिए ।
सिंघानिया हत्यामा संलग्न भएको
अभियोगमा पक्राउ परेका अन्सी राइन ।
तर, उक्त घटनाबारे यस अघिसम्म प्रहरीसँग केही पनि प्रमाण नहुनु दुर्भाग्यपुर्ण अवस्थाबाट भने अहिले धेरै उपलब्धी भएको दावी गर्दै सिंघानिया हत्या काण्डको ७ महिना लगाएर आफुले गरेको अनुसन्धानबाट ८० प्रतिशत अनुसन्धानको कार्य पुरा गरिसकेको सुवेदीले दावी गरेका थिए । यस अघि सम्म मिसिलमा समेत केही डकुमेन्ट तथा प्रमाण नहुँदा स्टोरी इस्टाव्लिस नभएको भएपनि अब आउने एसपीले अनुसन्धानलाई अगाडी वढाउन सक्ने उनले बताएका थिए । कम से कम रामविनोद यादवसम्म हामी पुगेर डिएसपी कृष्ण प्रसाईलाई हयान्ड ओभर गरेर जानु पनि ठुलो सफलता रहेको उनले बताएका थिए । सिंघानियालाई हत्या गरेर ककसलाई फाइदा हुन सक्छ भन्ने व्यक्तिको खोजी गर्दै जाँदा समाजका ठुला वडा तथा प्रतिष्ठित व्यक्ति समेत हुन सक्ने उनले आशंका गरेका थिए । सुवेदीका अनुसार कुनै एक व्यक्तिको मात्र स्वार्थ पुरा गर्नका लागि सिंघानियाको हत्या नभएर मल्टिपल इन्टूेष्टका लागि हत्या गरिएको हो ।
    सिंघानियाको हत्या किन गरिएको र उक्त हत्या योजनामा थप अन्य को(को संलग्न रहेको, उक्त हत्याका लागि फाइनेन्स कसले उपलब्ध गराएको लगायतका कुराहरु चन्द्रदीप र रामविनोद पक्राउ नपरुन्जेलसम्म रहस्य नै रहने छ । घटना पश्चात हत्याको जिम्मेवारी लिनेहरुको होडवाजीनै चलेको थियो ।तराईका सशस्त्र क्रियाकलाप जारी राखेका तीन वटा समुहले सिंहानिया हत्याको जिम्मेवारी लिएका थिए । तराइ जनतान्त्रिक पार्टी मधेशका अध्यक्ष अर्जुन सिंह,जनतान्त्रिक मुक्ति मोर्चाका अध्यक्ष राजन मुक्ति र तराइ आर्मीका मिस्टर किरण गरी तीन वटा समुहले हत्याको जिम्मेवारी लिएका थिए ।
हत्या पश्चात भारतमा अनुसन्धान गर्न गएका
टोलीलाई सुरक्षा उपलब्ध गराउन जिल्ला प्रशासन
कार्यालयबाट लेखिएको पत्र ।
घटनाको छानविन गर्नको लागी प्रहरी प्रधान कार्यालय अपराध अनुशन्धान महाशाखा काठमाडौका प्रहरी बरिष्ठ उपरिक्षक विजय कुमार भट्टको संयोजकत्वमा गठित तीन सदस्यीय अनुशन्धान टोली जनकपुर पुगेर घटनाको छानवीन शुरु गरे । उक्त टोलीले एक सय भन्दा बढी व्यक्ति सँग सोधपुछ गरेका थिए भने स्थानिय प्रहरीले दुइ दर्जन भन्दा बढी व्यक्तिलाई अनुसन्धानको क्रममा पक्राउ गरी पछि रिहा गरेका थिए ।
त्यसैगरी प्रहरी प्रधान कार्यालयले तत्कालिन डिएसपी रुपकुमार न्यौपानेको संयोजकत्वमा सशस्त्र प्रहरी निरीक्षक सुरेन्द्र झा समेतको टोली गठन गरेको थियो । तर, पछि धनुषाको सम्पुर्ण प्रशासनिक निकायहरुको सरुवा भएपछि अहिलेसम्म पनि उक्त घटनाको रहस्य सार्वजनिक हुन सकेको छैन । धनुषामा जो कोही एसपी आएपनि सिंघानिया हत्याको पर्दाफास गर्ने र दोषी व्यक्तिहरुलाई कानुनको कठघरामा उभियाउने दावी गरेपनि सरुवा भएर जाने बेला आफु असफल भएको भनेर जाने गरेका छन् । धनुषामा अब आउने एसपी गणेश थापाले सिंघानिया हत्याको पर्दाफास गर्लान कि नगर्लान त्यो हेर्न भने बाँकी नै छ ।
सिंघानियाको दागबत्ती दिनेबेलामा
 उनका छोरा राहुल सिंघानिया ।
अदालतद्वारा अविलम्ब घटनाको छानविन गर्न परमादेश
पुनरावेदन अदालत जनकपुरले अरुण कुमार सिंघानिया हत्याको घटनाको अविलम्ब छानविन तथा अनुसन्धान कार्य पुरा गरी कानुन बमोजिम गर्न÷गराउन जिल्ला प्रहरी कार्यालय धनुषालाई आदेश दिएको छ ।      ३ भाद्र २०७१ मा पुनरावेदन अदालतका न्यायाधिशद्वय जगन्नाथ महत्तो सिंह र चित्र देव जोशीको संयुक्त इजलासबाट सिंघानिया हत्याको अभियोगमा पक्राउ परेका यज्ञभुमि(५ का एकलाल भनिने योगेन्द्र सहनीले गरेको रिट निवेदन उपर आदेश गरिएको हो । अविलम्ब अनुसन्धान कार्य पुरागरी कानुन बमोजिम गर्न गराउनु भनी विपक्षी जिल्ला प्रहरी कार्यालय धनुषाको नाउँमा परमादेशको आदेश जारी हुने ठहरेकोले आदेशको प्रतिलिपि पुनरावेदन सरकारी वकिल कार्यालय जनकपुर मार्फत जिल्ला प्रहरी कार्यालय धनुषाको नाउँमा पठाउनु भनी आदेश गरिएको हो ।
    राहुल सिंघानियाको जाहेरीले वादी नेपाल सरकार भएको कर्तव्य ज्यान मुद्दामा २० बैशाख २०७१ मा एकलाल सहनीलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको थियो । श्यामकली देवीको जाहेरीले वादी नेपाल सरकार भएको कर्तव्य ज्यान मुद्दामा धनुषा जिल्ला अदालतको ६ जेष्ठ २०७१ को आदेशले पुर्पक्षको लागि थुनामा रही कारागार कार्यालय काठमाण्डौ पठाइयो । त्यसपछि थुनामा पठाइएका सहनीले कारागारबाटै आफुलाई अनुसन्धानको म्याद १५ दिन भित्र थुनामा राखेको र बाँकी रहेको १० दिन भित्र अनुसन्धान पुरा गरी आफु विरुद्ध लगाइएको अभियोग पत्र अदालतमा जिल्ला प्रहरी कार्यालय धनुषाले दायर गरोस भन्ने विषयमा पुनरावेदन अदालत जनकपुरमा रिट दायर गरेको थियो ।
    सहनी पक्राउ परेको मिति देखि पटक पटक ५ दिन, ७ दिन र १० दिन म्याद थप गरे पनि अभियोग पत्र किन दायर नगरेको भन्ने अदालतले जिल्ला प्रहरी कार्यालय धनुषा र सरकारी वकिल कार्यालयसँग समेत जवाव मात्र गरेको थियो ।
    त्यसपछि २६ अषाढ २०७१ मा धनुषाका प्रहरी उपरीक्षक उत्तम राज सुवेदीले लिखित जवाफ पठाएका थिए । होलीको दिन होली खेलीरहेको अवस्थामा संचार उद्यमी अरुण सिंघानियालाई जनकपुरको मध्य बजारमा मुखमा विभिन्न रंग पोति आएका व्यक्तिहरुले होली खेल्ने निहुमा गोली हानी हत्या गरी योजनावद्ध रुपले तयारी अवस्थामा राखेको मोटरसाइकलमा चढी भागेको संगीन प्रकृतिको कर्तव्य ज्यान मुद्दामा पुर्ण रुपमा अनुसन्धान नभएको र यस अपराधमा संलग्न अन्य मानिसहरुलाई अपराधबाट उम्कन सजिलो हुन्छ भन्ने कुल्सित मनसायले रिट दायर गरिएको प्रहरी उपरीक्षक सुवेदीले पठाएको लिखित जवाफमा उल्लेख छ । त्यसैगरी जिल्ला सरकारी वकिल कार्यालय धनुषाका जिल्ला न्यायाधिवक्ता पुण्य प्रसाद पाठकले २६ अषाढ २०७१ मा अदालतमा पठाएको लिखित जवाफमा पनि सोही बेहोरा उल्लेख छ । पाठकले पठाएको जवाफमा उक्त मुद्दामा पुर्ण रुपमा अनुसन्धान नभै अभियोग पत्र दायर भएमा मुद्दा कमजोर भै आफु र यस अपराधमा संलग्न अन्य मानिसहरुलाई अपराधबाट उम्कन सजिलो हुने मनसायले रिट दायर गरिएको उल्लेख छ । कानुनमा व्यवस्था भए अनुसार कुनै पनि व्यक्तिलाई थुनामा राखेको २५ दिन भित्र अभियोग पत्र अदालतमा दायर गर्नुपर्ने हुन्छ । तर, धनुषा प्रहरीले आफुलाई १५ दिन सम्म हिरासतमा राखेको भए पनि बाँकी १० दिन भित्र अनुसन्धान कार्य पुरा गरी आफु माथि लगाइएको अभियोग अदालतमा पेश गर्नु पर्ने एकलाल सहनीले गरेका छन् ।
 

२०७१ भदौ २२ गते आईतबार

सिंघानिया हत्याको अहिले पनि छिनोफानो गर्न सक्छु । दुधको दुध र पानीको पानी छुट्याउन सक्छु ः रुपकुमार न्यौपाने

रुपकुमार न्यौपाने

अरुण सिंघानियाको हत्या हुँदा जिल्ला प्रहरी कार्यालय धनुषामा रुपकुमार न्यौपाने सेकेण्ड म्यानको रुपमा डिएसपी पदमा कार्यरत थिए । प्रहरी प्रधान कार्यालयले उनलाई स्थानीय स्तरमा गठन गरिएको अनुसन्धान कमिटीको संयोजक तोकेका थिए । तर अनुसन्धानकै क्रममा रहेको बेला उनलाई विभागले विभिन्न आरोप लगाई विभागिय कारवाही स्वरुप उनलाई निलम्बन गरी एक तह इन्सपेक्टरमा घटुवा गरेको थियो । अहिले उनी जागिर छोडि सर्बोच्च अदालतमा रिट दिएका छन् । उनले द एक्सक्लुसिभलाई सिंघानिया हत्याको अनुसन्धान डाइभर्ट गर्न करोडौं रुपैयाँको चलखेल भएको र नियतबस आफुलाई कारवाही गरेर बलीको बोका बनाएको बताएका छन् । सिंघानिया हत्या सम्बन्धि २० भाद्रमा द एक्सक्लुसिभका सम्पादक अजय अनुरागीले टेलिफोन मार्फत गरेको वार्तालापको सम्पादीत अशं प्रस्तुत छ ः

अरुण सिंघानियाको हत्या हुँदा धनुषामा तपाँई डिएसपी हुुनुहुन्थ्यो । स्थानीय स्तरमा तपाँई कै संयोजकत्वमा अनुसन्धान तथा छानविन कमिटि बनाइएको थियो । अहिले धनुषाका एसपी उत्तम राज सुवेदी, जो अहिले सरुवा भईसकेका छन्, रवाना भएर जानेबेलामा उनले विगतमा उक्त हत्या काण्डको कुनै अनुसन्धान नै नभएको र आफुले जिरोबाट अनुसन्धान सुरु गर्नु परेको बताएका छन् । यसको अर्थ तपाँईहरुको छानविन कमिटिले अनुसन्धानमा विफलता त पाएकै हो नि, होइन ?
होइन होइन, अनुसन्धान नै नभएको होइन, गरेकै हो । मलाई हेडक्वार्टरले नै अनुसन्धान अधिकृत तोकेको थियो । मैले आफ्नो प्रतिवेदन बुझाउँदा समेत यस्तो अवस्था छ है भनेर भनेको थिए ।  अर्जुन सिंह भन्ने मान्छेले जिम्मा लिएको छ । त्यो मान्छेलाई समातेर ल्याईसकेपछि सिंघानियालाई सुट गर्ने मान्छे को हो, पर्दा पछाडीको मान्छे को हुन ती सबै कुराहरु मैले खोल्दा खोल्दै पनि तत्कालिन एसपी जो अहिले पर्सामा एसएसपी छन्, सर्वेन्द्र खनालले पुरापुरी इग्नोर गर्नु भयो । वास्तै गर्नुभएन । पत्रकार सम्मेलन नै गर्दा तपाईहरुकै पत्रकार विरेन्द्र रमनलाई तपाई सोध्न सक्नु हुन्छ वहाँले मलाई प्रश्नै गर्नुभयो कि यति हुँदा हुँदै पनि एसपीले किन भनिरहेका छन् कि यो व्यक्ति होइन भनेर ।  अब त्यो एसपी खनालको के इन्टूेष्ट थियो त्यो उहाँले जान्ने कुरा हो । त्यो पर्दा पछाडी अनुसन्धान खुलासा गर्न कसले उहाँलाई रोकिरहेको थियो । अब त्यो कुरा उहाँले नै जान्ने हो । मलाई राम्ररी थाहा छ कि पर्दा पछाडी व्यक्ति को हुन । हामी लगभग अनुसन्धानको अन्तिममा आइसकेका थियौं तर, दुर्भाग्यवस के भईदियो भने सम्पुर्ण टिमलाई नै तितरवितर गरिदियो । मलाई काज सरुवा गरियो । मेरो सहयोगी मान्छेहरुलाई ज्यान मुद्दा, हतियार मुद्दा लगाएर फसाईयो । सशस्त्रको एसपी सरुवा भयो । मसँगै अनुसन्धानमा खटिएका सशस्त्रको इन्सपेक्टर सरुवा गरियो । यो कुरामा ठुलो चलखेल छ । आर्थिकै चलखेल भएको छ । पैसाको चलखेल भएका व्यक्तिहरुसँग पनि कुरा गर्न सकिन्छ । अहिले नै ती कुराहरु फोनमा नखोलौं । म आफै प्रयास गर्छु र भोलीको दिनमा ती सबैकुराहरु खोल्न लगाउँछु ।
तपाईको टोली घटनाको अनुसन्धान गर्न र अपराधी पक्राउ गर्न भारत तर्फपनि गएको थियो । तर, तपाईहरु उल्टै भागेर आउनु परेको चर्चा पनि चल्यो । भारत जाँदा के भएको थियो ?
हामी पटना हुँदै मधुवनीसम्म पुगेका थियौं । हामी घटनामा संलग्न भएका मान्छेहरुलाई त्यहाँको स्थानीय पुलिसको सहयोगमा पक्राउ गर्ने क्रममा थियौं । तर, जनकपुरमा तत्कालिन एसपी श्याम खड्काले पत्रकार सम्मेलनमा डिएसपी न्यौपानेको टोली मान्छे पक्राउ गर्न भारतमा गएको छ भनेर भनिदियो । अब त्यसपछि यहाँको एफएमहरुले पनि समाचार बजाए । त्यो समाचार उत्तापट्टी भुमिगत समुहहरुले सुनिरहेका थिए । तिनीहरुबाटै हामी मधुवनीमा असुरक्षित भयौं । हामीले पुलिस सेक्युरिटी लिनु पर्ने अवस्था भयो । त्यसपछि विहानै हामी छोडेर आयौं ।
तत्कालिन एसपी खडकाले नियतवस तपाईहरु भारत जानुभएको कुरा भन्नु भयो वा उहाँले मिडियाको पे्रशर सामु संयमता अपनाउन सक्नु भएन ?
म उहाँलाई आरोपै लगाउन चाहन्न । उहाँको त्यो लापरवाही थियो । विवेक पु¥याउन सक्नु भएन ।
सिंघानिया हत्या हुँदा तपाई डिएसपी हुनुहुन्थ्यो । प्रहरीले घटनाको छानविनको सुरुवात कसरी ग¥यो ?
सिंघानियाको हत्या भएको दिन म यहाँ थिईन । म सिन्धुलीमा थिएँ । विदा बसेको थिएँ । विदा क्यान्सिल गर्न लगाई मलाई बोलाइयो । अनि म आइसकेपछि हेडक्वार्टरले मलाई तोक्यो । तोकिसकेपछि हामीले बुझ्नु पर्ने सम्पुर्ण कुराहरु यहाँ बुझ्यौं । घटनाको जिम्मा लिने मान्छे भारतमा थियो र त्यो मेन मान्छेलाई पक्राउ गर्ने वित्तिकै सबै कुरा खुल्ने थियो । र, अरु यहाँ सुट गर्ने मान्छे त नेपालमै थिए नि । अहिले पनि नेपालमै छन, कोही बैदेशिक रोजगारीमा गएका छन् । जे होस, एसपीले जे गरेता पनि माथिल्लो तह खास गरी क्षेत्रले कमसेकम अनुसन्धान गरिराखेको मान्छे छ, यसलाई राखौं भनेर भन्न सकेन । यदि यसले गल्ती गरेकै होला भने पनि पछि सजाय दिन सकिन्छ त र अहिले अनुसन्धानमा राख्न आवश्यक छ भन्ने पनि हुन्थ्यो । तर, यहाँ अर्कै ठुलै इन्टेरेस्ट थियो, हुने कुरै भएन ।
गृहमन्त्रालयले पनि घटनाको अनुसन्धान गर्न एसएसपी विजय भट्टको संयोजकत्वमा छानविन टोली पठाएको थियो । उहाँहरुले के ठहर गर्नु भयो ?
उहाँहरुले पनि अर्जुन सिंहले घटनाको जिम्मा लिएको हुनाले पहिलो कुरो भनेको त्यो व्यक्ति पक्राउ पर्नुपर्छ । उहाँहरुले अनुसन्धानमा त्यही कुरा होला । यद्यपि मैले उहाँहरुको प्रतिवेदन पढेको छैन तर सुन्दा खेरी त्यही हो ।
अर्जुन सिंह अहिले पक्राउ परिसकेका छन् । उनी अहिले विभिन्न मुद्दाको अनुसन्धानका लागि कारागारमा थुनिएका छन् । जिम्मा लिने व्यक्ति नै पक्राउ परिसकेपनि घटनाको यथार्थ विवरण वाहिर किन आउन नसकेको होला ?
अब अहिले सत्य कुरा बाहिर ल्याउन सुट गर्ने मान्छे मनक लामालाई समातेर ल्याउनु पर्छ । र, अरु मान्छेहरु पनि होलान, त्यसलाई ल्याउन सक्नु पर्यो । हेर्नुस म त अब त्यहाँ छैन । मेरो सहयोग लियो भने म अहिले नै घटनाको सत्य तथ्य बाहिर निकाल्न सक्छु । दुधको दुध र पानीको पानी छुट्याईदिन्छु ।
एकलाल सहनी जो तपाईको सुराकी थियो, उसैले सुटर मनक लामासँग चन्द्रदीप यादवको सम्पर्क गराएको भन्ने कुरा वाहिर आएको छ । तर, त्यसबारे तपाई पनि अनभिज्ञ हुनु हुन्थ्यो उसले त तपाईलाई धोका दियो नि त ?
सुराकीलाई ह्याण्डल गर्नु भनेको धेरै अप्ठयारो कुरो हो । उसको मनस्थिति कति बेला कतातिर जान्छ भन्ने कुरा बुझ्नु पनि धेरै गाह्रो काम हो । सुराकी भन्नाले मेरो व्यक्तिगत सुराकी त थिएन ऊ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय धनुषाको सुराकी थियो । जो जानकारी माथि एसपी सम्म थाहा हुन्छ । एसपीले माथि रिपोर्ट गर्छ÷गर्दैन त्यो उहाँहरुको कुरो हो । हो, सुराकीले पनि कहिले काँही गल्ती गर्न सक्छ । उसले पनि गल्ती गरेको होला । यो छुट्टै पाटो हो । अहिले भन्न सकिन्न । खाइर उसले गलत काम गरेपनि मैले प्रयोग गरेको दश जना सुराकीहरु मध्ये अरु सबैलाई प्रयोग गरेर अझै पनि केशलाई सोल्भ गर्न सक्ने अवस्थामा रहेको म दावी साथ भन्न चाहन्छु ।
तपाईलाई विभागिय कारवाही भइसकेपछि तत्कालिन एसपी सर्वेन्द्र खनाल सँग तपाईको सम्पर्क भयो कि भएन, व्यक्तिगत रुपमा ?
एक पटक मैले उहाँलाई सम्पर्क गरी तपाईले के गर्नु भएको हो, किन गर्नु भएको हो भनेर सोध्दा पत्रकारहरुले खाई किन र कसरी लेख्यो भनेर पन्छिन खोज्नु भयो । अनि मैले पनि तपाई यसरी गैरजिम्मेवारी पुर्वक प्रस्तुत नहुनुस, यदि तपाईले गरेको होइन भने खण्डन भने खण्डन गर्न भन्नुस पत्रकारलाई । तपाईले विभागको नै किन वेइज्जती गराउन खोज्नु भएको हो भनेर पनि सोधें । तर, उहाँले जानी जानी यसरी गरिरहनु भएको मान्छे खण्डन गराउने कुरै भएन नि । उहाँको इन्टेन्सन के हो भने नि कसरी हुन्छ पत्र पत्रिकामा आएर हाइलाइट हुनु पर्यो । तत्कालिन समयमा त उहाँले काम कारवाही गरेको पनि देख्यिो नि । तर, वास्तविक कुरो त अर्कै छ । मलाई त खाली बलीको बोका बनाइयो ।
अहिले वर्दी लगाउन नपाउँदा तपाईलाई कस्तो पीडा वोध भइरहेको छ ?
होइन, होइन पीडावोध हुने कुरै भएन । किनभने आज पनि म पुलिस नै हो, हिजो पनि थिएँ र भोली रिटायर्ड भइसके पनि म पुलिस नै हुनेछु । भोलीको दिनमा अदालतबाट सफाई पाइसके पछि फेरी म पुलिस नै रहनेछु । यो अलग कुरा हो पुलिस डिपार्टमेन्ट भित्र मसँग कसैको राम्रो सम्बन्ध नहुन सक्ला वा म कुनै व्यक्तिको विरोधी हुन सकुँला । तर, म पुलिस हुँ, पुलिस संगठन भित्र रहिरहन्छु ।
तपाईले सिंघानिया घटनाको अनुसन्धानमा गैर पुलिस अर्थात आम नागरिक संजिव झा सुरजको किन सहयोग लिएको हो ?
सिंघानिया भनेको संचार क्षेत्रमा पनि काम गर्ने हुनाले चर्चित व्यक्ति थिए । र, मैले संजीव झाको मात्र सहयोग लिएको होइन नि । अन्य व्यक्तिको पनि सहयोग लिएको थिएँ । तिनीहरुको नाम पनि कहाँ आएन त्यो त एसपी खनालले उनलाई हातहतियारको झुठो मुद्दामा फसाएर चर्चित गरिदिएको हो । आखिर संजीव पछि अदालतबाट सफाई पाए नै । फेरी राज्यले अनुसन्धानको क्रममा कुनै व्यक्ति सँग सहयोग माग्दा र सहयोग गर्न तयार भएको खण्डमा सहयोग लिनु के खराव कुरा भयो त ?
तपाईहरुले अनुसन्धान प्रक्रिया सुरु गर्दा को–को सँग सोधपुछ गर्नू भएको थियो ?
हामीले अनुसन्धानको क्रममा घटनास्थलको वरिपरिका व्यापारीहरु, सिंघानियाका घर परिवारका सदस्यहरु, उनका अरु आफन्तहरु, रिक्सा चालकहरु गरी ८÷१० जनासँग सोधपुछ गरेका थियौं । तर, त्यो कुराहरु रेकर्डमा छैन ।
तपाई यति लामो समय सम्म धनुषामा विभिन्न पदमा काम गर्नु भयो । धनुषामा विगतका वर्षहरुमा यतिको अपराध वढ्नुमा पुलिस दोषी छ कि छैन ?
त्यो एउटा सिस्टम पनि वसेको मैले अनुभुति गरें । झिझाको एउटा हजुरबुवा डाँका छ भने त्यसको नाती पनि डाँका छ । हजुरबुवाको पालामा रहेको पुलिस र अहिले नातीको पालाको पुलिससँग एउटा खान्दानी रिलेसनसिप  परम्परागत रुपले चल्दै आएको मैले देखें त्यहाँ । त्यो परम्परा विस्तारै छुट्टै गयो । ठयाक्कै अब पुलिस त्यहाँ दोषी नै छैनन्,पुलिसले राम्रो काम मात्र गरेको छ त्यहाँ भनेर भन्न सकिने अवस्था छैन । देशैभरी कतिपय पुलिस त वदनाम भएकै छन नि । तर, सबै पुलिस त्यस्तै हो पनि भन्न सकिने अवस्था त छैन ।
सिंघानिया हत्यामा मल्टिपल इन्टेरेस्ट रहेको अहिलेका एसपी उत्तम राज सुवेदीले भन्नु भयो हत्यामा समाजका ठुला वडा र प्रतिष्ठित व्यक्तिको पनि हात रहेको हुन सक्ने संकेत दिँदै आउनु भएको छ । तपाईको विचारमा सिंघानिया हत्या किन र को(को संलग्न भएको हुन सक्छ ? व्यापारी, राजनीतिक वा मारवाडी समुदाय कसको संलग्नता हुन सक्छ ?
समाजमा पैसा कमाइसके पछि प्रतिष्ठित भइहाल्दो रहेछ । सिंघानियाको हत्या गैरकानुनी क्रियाकलापका कारण भएको हो । त्यसमा ती २ नम्बरका धन्दा गर्नेहरुको गिरोह नै संलग्न छ । त्यसैले यो घटनामा व्यापारीहरु पनि संलग्न छन् । एक नम्बर धन्दाको कारण त घटना भएकै होइन । गैरकानुनी व्यापार र धन्दाका कारण भएका हुन । ती समुहहरुको इन्टेरेस्टमा फरक भयो र घटना गराइयो ।
तत्कालिन एसपी श्याम खड्काको दोष अथवा लापरवाही सिंघानिया हत्याकाण्डमा थियो वा थिएन ?
वहाँको अकर्मणयता त पक्कै हो ।
तपाईले मौका पाए पनि नपाए पनि, वर्दी फिर्ता भए पनि नभए पनि, सिंघानिया घटनालाई तपाईले अहिले वाहिरबाट कसरी सहयोग गरिराख्नु भएको छ ?
मेरो प्रयास त छँदैछ । मेरो सहयोगको अपेक्षा राख्यो भने म जतिबेला पनि तयार छु । मैले प्रत्यक्ष रुपमा नभए पनि आफ्नो मान्छेहरुबाट अप्रत्यक्ष रुपमा यसो यो छ है भनेर खबर त पु¥याईदिराखेकै छु ।
विभागले अनुसन्धानको लागि तपाईको युज किन गर्न सकेन ?
त्यतातिर को कमेन्ट नगरौं । तर, अहिले पनि अपराधिक घटना भयो भने मैले इन्फोमेशन दिने गरेको छु ।
त्यतिबेला एक जना सई बाबुराम झा जो रेल्वे चौकीका इन्चार्ज थिए । उनी माथि बलात्कारको आरोप लाग्यो र प्रहरी र तत्कालिन राज्य मन्त्रि संजय साह बीच ठुलै घम्सा घम्सी भयो । आन्दोलन नै भयो र पछि सिडिओ, एसपी, एसएसपी र इन्सपेक्टर सहितको टोली नै सरुवा भयो । यो सब हुनुमा सिंघानिया हत्या काण्डसँग पनि के कनेक्सन छ ?

त्यो बेला संजय साह राज्य मन्त्रि थिए । उनका मान्छेहरुलाई तत्कालिन एसपी श्याम खडका र इन्सपेक्टर आभुसन तिमलसिनाले गएर कुटपिट गरिदिए । त्यो बेला संजय साहले पनि एसपी खडकालाई कुटपिट गरिदिए । संजय साहले पनि त्यसो गर्नु हुन्थिएन । अब हेर्नुस है, मलाई त्यो अप्रेशनमा बोलाइएको थिएन । एसपीले मलाई बोलाएनन् । किन बोलाएनन् त्यो एसपीले जानुन । तर, सेटमा मैले सबै सुनिसकेपछि म त्यहाँ पुगेर स्थितिलाई नियन्त्रणमा लिएँ । अब हेर्नुस विडम्बना के छ भने जिल्लाको एसपीलाई कुटपिट गरिएको छ चाहे त्यो राज्य मन्त्रि नै किन नहोस । एसपीले एक्शन लिनुपथर््यो नि । एसपीले एक्शन लिन सकेनन् । एसपी डराए । राज्य मन्त्रिको कारण । राज्य मन्त्रिले एसपी कुटन पाउँदैन । कुनै कानुनले पनि त्यो छुट दिँदैनन् । एसपीले त्यति बेला बल प्रयोग गर्न सक्नुपथर््यो । तर, गर्न सकेनन् । त्यो त्यतिबेलाको एसपीको ठुलो कमजोरी हो । त्यो बेला मैले राज्य मन्त्रि संजय साहलाई समातेर फालिदिएको हो । मैले भने, तपाई राज्य मन्त्रि हो कलम चलाउनुस । हात चलाउन पाउनु हुन्न । त्यो तपाईको अधिकार छैन र मिल्दैन पनि । तर दुर्भाग्य हाम्रो देशको त्यो बेला गृहमन्त्री विजय गच्छदार, उनकै पार्टीका राज्य मन्त्रि संजय साह भएकै कारण उल्टै एसपी, एसएसपी, सिडिओ र इन्सपेक्टर तिमिल्सिना लगायतको सरुवा गरियो । त्यतिबेला पुलिसलाई गिज्यिाउने काम गरियो । पुलिसको मनोबल गिराईयो । हेर्नुस है हुन त त्यो बेला पनि मलाई आरोप लगाईयो । म संजय साहको मान्छे हुँ भनेर । मैले नै संजय साहलाई भनेर गर्न लगाए रे । तर म संजय साहको मान्छे होइन ।
बाबुराम प्रकरण के नियोजित नै थियोे त ?
त्यो घटना संजय साहबाट नियोजित थियो । सई बाबुराम झाले के गल्ती ग¥यो भने जुन महिलाको बलात्कार गरेको आरोप लगाईयो त्यो महिलालाई चौकीको सामान्य कस्टडीमा नराखी जिल्ला प्रहरी कार्यालय पठाउनुपर्ने थियो । तर, उनले ती महिलालाई उनी आफ्नो क्वार्टरमै सुताए । त्यसपछि उनको नियत माथि शंका ग¥यो मान्छेले । रेप भएन भन्ने कुरा त मेडिकल रिपोर्टबाटै पुष्टि भईसकेको छ ।
तपाईलाई तत्कालिन एसपी सर्वेन्द्र खनालले विभागमा  रिपोर्ट गरेर जसरी निलम्बन पारियो, पछि तपाईलाई विभागिय कारवाही स्वरुप इन्सपेक्टरमा घटुवा गरियो र अहिले मैले जानकारी पाए अनुसार तपाईले जागिर समेत छोडिसकेको हुुनुहुन्छ । यति हुनुमा सिंघानिया हत्या काण्ड नै प्रमुख कारण रहेको तपाईलाई लाग्छ ?
एकदम÷एकदम । यो सिंघानिया हत्यासँग जोडिएकै कुरा हो । किनभने सिंघानियाको हत्यारालाई मैले अदालतको कानुनी कठघरामा ल्याउने नै थिएँ । मैले ल्याइदिएको भए त्यो आर्थिक चलखेल हुन पाउने थिएन । म ठोकुवाका साथ भन्छु सिंघानिया हत्याको अनुसन्धान पुरा हुन नदिन तत्कालिन एसपी सर्बेन्द्र खनाल आर्थिक प्रलोभनमा परेर म माथि झुठा आरोप लगाएर मलाई साइड गराईयो । त्यो कुराहरु पछि खुल्छ । मैले त्यतिबेला गर्न सकिन तर, अहिले पनि घटनाको अनुसन्धान गरी तथ्य अगाडी ल्याउन मैले पुलिस प्रशासनलाई सहयोग गरेर मैले सहयोग गरिरहेकै छु ।
तपाईलाई जसरी कारवाही गरेर अपमान बोध गराईयो, यो घटनाको खुलासा हुनै पर्छ भन्ने जस्तो तपाईलाई लाग्दैन ?
एकदम लागेको छ । यो खुलासा हुनै पर्छ र त्यतिपनि मैले गर्न नसकेभने मैले बाँच्नुको अर्थ नै रहदैन । मेरो त अहिले अदालतमा विचाराधिन मुद्दा छ  । केही दिनमै पनि म फुर्सत पाउन सक्छु । ममाथि लगाइएको आरोपमा कुनै दमै छैन । कारवाही गर्ने मान्छेहरु पुर्वाग्रही थिए । त्यो बेलाका आइजीपी रमेश चन्द ठकुरी भ्रष्टाचारको मुद्दामा जेल जाने क्रममा छन् । उनलाई विशेष अदालतले जेल सजाय तोकिसकेको छ । उनले प्रशासनिक चलखेल गरेर अलिकति लम्बियाउलान तर उनी जेल जानु नै छ । त्यस्ता भ्रष्ट मान्छेले गरेको कारवाही के नै होला । मिसिलमा पनि केही छैन । विभागिय कारवाही अधिकारको कुरो हो । पुर्वाग्रही ढंगले गरियो । भ्रष्ट आइजीपी ठकुरीले अधिकारको दुरुपयोग गरेको हो ।
तपाईको साँठगाँठ भुमिगत सशस्त्र समुहहरुसँग छ भन्ने आरोप न लगाइएको हो ?
हो(हो लगाए । त्यसको लागि मैले सशस्त्र समुहहरुको सदस्यता लिएको हुनुपर्दछ । उनीहरुसँग मैले भेटघाट गरेको भिडियोग्राफी हुुनुपर्दछ वा उनीहरुसँग मैले फोनमा कुराकानी गरेको रेकर्ड हुुनुपर्छ । केही न केही प्रमाण त हुनुपर्छ । मैले विभिन्न अपराधिहरुलाई समात्न कुनै न कुनै अपराधिको सहयोग लिएको होउला । तर, त्यो पुर्वाग्रही ढंगले मसँग रिसिबी साध्न आरोप लगाइएको मात्र हो ।


२०७१ भदौ २२ गते आईतबार

अञ्चल अस्पतालको पुर्वाधारमा उल्लेख्य सुधार भएपनि भ्रष्ट मेसु बलराम मिश्रको कारण सेवा प्रभावकारी हुन सकेन ः कामेश्वर झा

जनकपुर अञ्चल अस्पताल
विकास समितिका
निवर्तमान अध्यक्ष
कामेश्वर झा ।

द एक्सक्लुसिभ सम्वाददाता
जनकपुरधाम............
जनकपुर अञ्चल अस्पतालको विकास समितिका अध्यक्ष कामेश्वर झा ४ भदौ २०७१ मा पद मुक्त भएका छन् । ३१ श्रावण २०६९ को मन्त्रिपरिषदको निर्णयबाट विकास समितिको अध्यक्षमा मनोनित भएका झा १५ भदौ २०६९ मा हाजिर भएका थिए । २ वर्षसम्म अध्यक्ष रहँदाको अवस्थामा अस्पतालको भौतिक पुर्वाधारको निर्माणमा उल्लेखनिय सुधार भएपनि विरामीहरुले पाउनु पर्ने सेवामा कुनै खास सुधार हुन सकेन । उनी आउँदा अस्पतालमा नेपाल सरकार र विकास समिति दुवै गरी १३ जना चिकित्सकहरु मात्र कार्यरत थिए । तर, उनी जाँदा अहिले विकास समितिको तर्फबाट १० जना र नेपाल सरकारको तर्फबाट २८ जना गरी कुल ३८ जना चिकित्सकहरु अस्पतालमा छन् । सर्जनको अभाव रहेको कारण कुनै पनि व्यक्तिलाई गोली लाग्दा वा दुर्घटना हुँदा यस क्षेत्रका विरामीहरुलाई अन्यत्र जानुपर्ने बाध्यता थियो । अहिले किडनी सर्जनको रुपमा डा.कबिर तिवारी, अर्थोसर्जनको रुपमा डा.रामविनय चौधरी र क्यान्सर सर्जनको रुपमा डा.अवधेश कुमार साह आएर केही राहत भएपनि जेनरल सर्जनको अभावमा जटिल किसिमको वा गम्भीर प्रकृतिको विरामीहरुलाई अस्पतालले अन्यत्र रेफर गर्ने गरेका छन् । गणपुरक संख्या भएपनि विशेषज्ञ चिकित्सकहरु खासगरी ‘इएनटी’, आँखा र एनेस्थेसिया विभागका चिकित्सकहरुको अझै पनि अभाव यथावत छ । अझैपनि १० जना विशेषज्ञ चिकित्सक र १० जना मेडिकल अफिसर गरी कुल २० जना चिकित्सकहरुको अभाव यथावत छ । जसले गर्दा विरामीहरुले अञ्चल अस्पताल स्तरको सेवा प्राप्ति गर्नबाट बञ्चित भएका छन् । यो समस्या अहिले नै आएर भने भएको होइन । विगत लामो समय देखि यो समस्या रहेपनि समाधानका लागि नेपाल सरकार गम्भीर देखिएको छैन ।
जनकपुर अञ्चल अस्पतालका
 निमित्त मेसु डा.बलराम मिश्र
अस्पतालमा नेपाल सरकारको तर्फबाट १ सय र विकास समितिको तर्फबाट १ सय गरी कुल २ सय बेडको अवस्थाबाट ५ सय वेडसम्म पु¥याइएको छ । ५सय वेडको लागि नेपाल सरकारले स्वीकृति दिईसकेपनि अहिले सो सुविधा सुचारु हुन सकेको छैन । निवर्तमान विकास समितिका अध्यक्ष कामेश्वर झा भन्छन,“मैले आफ्नो कार्यकालमा ५ सय वेडको स्वीकृति दिलाईसके । अर्थमन्त्रालय, सामान्य प्रशासन मन्त्रालय र स्वास्थ्य मन्त्रालयका सह(सचिवहरुको टोलीले ५ सय वेडका लागि आवश्यक पुर्वाधारहरु जग्गा जमिन, वातावरण, भवन निर्माण, जनशक्ति लगायतको ओएन सर्वे गरीसकेपछि उक्त टोलीले क्याविनेटमा स्वीकृतिको लागि प्रतिवेदन पेश गर्ने वित्तिकै यो अस्पतालमा ५ सय वेड थप हुनेछ ।”
नयाँ ओपिडि र इमरजेन्सी भवन निर्माणका लागि रु. साढे २३ करोडको ठेक्का पनि लागिसकेको छ । प्रेरणा कन्सटूक्सन काठमाण्डौले अप्रेशन थिएटर, क्यान्टिन गरी चारतल्ले भवन निर्माणमा आधुनिक सेवा सुविधा समेत उपलब्ध हुने झाले बताएका छन् । उनका अनुसार प्रसुति विभाग अब २ सय वेडको हुनेछ । काठमाण्डौमा रहेको प्रसुति विभागको क्षमता सबैभन्दा वढी ३ सय वेडको छ भने अब जनकपुर पनि दोस्रो ठुलो प्रसुति विभागको रुपमा स्थापित हुनेछ । ५ सय वेड सुचारु भईसकेपछि पहिलेको २ सय वेड प्रसुति विभागको लागि उपलब्ध गराईनेछ ।
१६ भाद्रमा यूवा संघ नेपालका
 केन्द्रिय अध्यक्ष महेश बस्नेतले
जनकपुर अञ्चल अस्पताल
विकास समितिको अध्यक्षको लागि
संजीव कुमार झा सुरजको नाउँ
 स्वास्थ्य मन्त्रिलाई सिफारिस गरेको पत्र ।
कुनै पनि मानिसलाई क्यान्सर सम्बन्धि उपचार गराउन भरतपुर क्यान्सर अस्पताल जानुपर्ने अवस्था रहेको छ । तर, अब क्यान्सरको पहिलो चरणको उपचार जनकपुरमै हुनेछ । अञ्चल अस्पतालमा भरतपुर क्यान्सर अस्पतालसँग गरिएको सम्झौता अनुसार १० वेडको क्यान्सर उपचार गराईनेछ । यहि असोज कार्तिक देखि अञ्चल अस्पतालको मेडिकल वार्डमा कालाजार वार्डमै क्यान्सरको पहिलो चरणको उपचार समेत गरिने भएको छ । झाका अनुसार उक्त उपचारका लागि यहाँ भरतपुर अस्पतालको दुई जना क्यान्सर विशेषज्ञ चिकित्सक दरबन्दी नै कायम गरिएको छ । उनलाई सहयोग गर्न अन्य चिकित्सक र कर्मचारीहरु अञ्चल अस्पतालले नै उपलब्ध गराउने छ ।
अतिसघन कक्ष आइसियूको भवन निर्माण भई तत्कालिन स्वास्थ्य मन्त्रि राजेन्द्र महत्तोले उदघाटन समेत गरिसकेको छ । तर, आइसियू उपचार अहिलेसम्म पनि सुचारु भएको छैन । १५ वेडको लागि सामग्रीहरु समेत उपलब्ध भईसकेको छ । विकास समिति मार्फत आइसियूका लागि चार जना चिकित्सकहरु डा.रोविन झा, डा.नितु झा, डा.अस्मिता झा र डा.निरज ठाकुर चार महिना अघि नै नियूक्त भईसकेका छन् । १५ जना स्टाफ नर्स, ४ जना एचए र अहेबका लागि भ्याकेन्सि समेत भइसकेको छ । ती कर्मचारीहरु छनौट हुने वित्तिकै चिकित्सक समेतको संयुक्त टीमलाई धरान वा अन्य ठाउँमा पठाई तालिम दिलाईने छ । तालिम प्राप्त भईसकेपछि अस्पतालमा आइसियूको उपचार पनि सुरु हुने झाले बताएका छन् । किडनी फेल हुनुभन्दा अगाडीको चरणको लागि गराइने उपचार डाइलोसिस सेवा पनि सुचारु भईसकेको छ । उक्त सेवाका लागि अस्पतालले ४ वेड समेत छुट्याएको छ । साढे ७ करोड लागतको सिटी स्कयान मेसिन नेपाल सरकारले अञ्चल अस्पतालमा उपलब्ध गराइसकेको भएपनि सो सेवा हालसम्म सुचारु हुन सकेको छैन । कम्प्युटरको सिपियू आइसकेको भएपनि सेटअप आउन बाँकी नै रहेकोले आइसियू भवनको तल सिटी स्कयान जडान गरी सेवा उपलब्ध गराइने योजना रहेको झाले बताए ।
संजीव कुमार झा सुरज ।
त्यसैगरी पेटमा कुनै पनि रोग वा क्यान्सरको लागि मासु निकालेर भारतको मुम्बईमा उपचार गराउनुपर्ने अवस्था अब नरहेको भन्दै झा भन्छन,“अञ्चल अस्पतालमा अब इन्डोस्कोपी सेवा समेत सुचारु भईसकेको छ । क्यान्सर लागेको हो वा होइन भन्ने जाँच गराउनका लागि मासु निकालेर जाँच गरिन्छ ।” जनकपुर अञ्चल अस्पतालमा रहेको प्रयोगशालालाई क्षेत्रिय प्रयोगशाला बनाउनका लागि स्वास्थ्य मन्त्रालयका सचिव स्तरीय निर्णय गरी स्वीकृति समेत प्रदान गरिसकिएको छ । क्षेत्रिय प्रयोगशाला सुचारु भईसकेपछि हरेक किसिमको रोगको डाइग्नोसिस यहाँ हुन सक्ने उनले बताए ।
चिकित्सक अभाव रहेको समस्या समाधान गर्न जनकपुर अञ्चल अस्पतालले एमडीका विद्यार्थीहरुलाई पढाउने भएको छ । विर अस्पताल र प्रसुति गृहमा संचालित अन्तराष्टिूय संस्था नाम्ससँग जनकपुर अञ्चल अस्पतालले सम्झौता समेत गरिसकेको छ । जनकपुर निवासी डा.दामोदर पोखरेल नाम्सका भिसि हुन र उनको रिटायर्ड हुने अवस्था आउनै लाग्दा उनले आफ्नो अन्तिम इच्छा जनकपुरमा एमडीको पढाई हुनुपर्ने सपना साकार गर्न लागेका छन् । सम्झौताका अनुसार नाम्सका २ सय जना एमडीका विद्यार्थीहरुलाई जनकपुर अञ्चल अस्पतालले पढाउने भएको छ । एमडीमा लाग्ने रकमको ३० प्रतिशत एडमिशन शुल्क कटौती गरी ७० प्रतिशत रकम अञ्चल अस्पताललाई नाम्सले उपलब्ध गराउने छ । एक वर्षमा ४० जना विद्यार्थी गरी ३ वर्षमा कुल १ सय २० जना एमविविएस उत्तिर्ण गरेका एमडीका विद्यार्थीहरुबाट अस्पताललाई आर्थिक सहयोगका साथै विरामीहरुको उपचारमा समेत ठुलो योगदान पुग्ने झाले बताएका छन् । झाका अनुसार चिकित्सकको अभावको समस्या त हटने नै छ, प्रमुख कुरा के हो भने ती चिकित्सकहरु बाहिरको क्लिनिकमा समेत काम गर्न पाउने छैनन् । अञ्चल अस्पतालले ती चिकित्सकहरुबाट सेवा लिन सक्नेछन् ।
भ्रष्ट मेसुका कारण सेवा दिन सकिएन
जनकपुर अञ्चल अस्पतालका निमित्त मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट डा. बलराम मिश्रको भ्रष्ट प्रवृतिका कारण अस्पतालका व्यापक आर्थिक अनियमितता हुनुका साथै सेवाग्राहीले पाउनु पर्ने सेवा सुविधा समेत दिलाउन नसकिएको विकास समितिका निवर्तमान अध्यक्ष झाले बताएका छन् । आर्थिक वर्ष २०६९÷०७० मा महालेखा परीक्षकले पनि आमा सुरक्षाको भत्तामा ३१ लाख ५३ हजार ९ सय ५४ रुपैयाँ बेरुजु ठहर गरेको थियो । मेसु डा.बलराम मिश्रले खर्च गर्न त्यो रकम निकाल्यो । तर, खर्चको व्यहोरा नै सही देखिएन । ८ हजार ९ सय प्रसुति संख्याको आधारमा त्यो खर्चमा अनियमितता प्रष्ट देखिन्छ । १२ जेष्ठ २०७१ मा स्वास्थ्य सेवा विभाग, पाखिर सवास्थ्य महाशाखाका वरिष्ठ जनस्वास्थ्य स्वा. प्र. भोगेन्द्र राज डोडेलले बेरुजु के कति कारणले भएको हो, उक्त बेरुजु रकम असुल उपर गरी सो को प्रमाण समेत पठाउन मेसुलाई पत्राचार गरियो । त्यसपछि मेसुले २३ साउन २०७१ मा ३१ लाख ५३ हजार ९ सय ५४ रुपैयाँको नेपाल राष्टू बैंकको चेक नम्बर ०१७५९७७ मा चेक पठाई दाखिला गरायो । त्यो रकम पठाउन कोलेनिकाको अनुमति आवश्यक पथर््यो ।
झाका अनुसार मेसु मिश्रले आमा सुरक्षा कार्यक्रम अन्तरगत कर्मचारीलाई दिइने भत्तामा समेत २० प्रतिशत कमिशन लिने गरेका छन् । स्टाफ नर्सिङ क्याम्पसको विगत ७ वर्ष देखि हालसम्म अडिट भएको छैन । त्यहाँ ४० जना विद्यार्थीको कोटा छ र प्रत्येक विद्यार्थीले रु. २ लाख जम्मा गर्नुपर्छ । ३ वर्षको कोर्षमा  कुल १ सय २० जना विद्यार्थी बाट एउटा ब्याचमा रु. २ करोड ४० लाख आम्दानी हुने गर्छ । मेसु नर्सिङ क्याम्पसको सदस्य सचिव भएका कारण अडिट नै नगराई डाइरेक्ट टिप्पणी खडा गरी सदर गर्ने गर्छन् । त्यहाँ लेखाको काम पनि मेसु आफैले हेर्ने गर्छन् । आफु खुशी कर्मचारी भर्ती केन्द्र बनाएको उक्त नर्सिङ क्याम्पसमा मेसुले व्यापक आर्थिक अनियमितता गरेको झाको आरोप छ । यति मात्र होइन औषधि खरिद गर्न टेन्डर गर्दा २० प्रतिशत रकम कमिशन उनले खाने गरेका छन् र परिणाम स्वरुप कमसल खालको औषधि ठेक्केदारले अस्पतालमा आपुर्ति गर्ने गर्छन । अस्पतालको लागि ३० लाख रुपैयाँको र प्रसुति औषधिको लागि ८० लाख गरी कुल १ करोड १० लाख औषधिमा २० प्रतिशत कमिशन उनले खाएको झाको आरोप छ । झाका अनुसार कर्मचारी दरबन्दी, टेन्डर अहवान गर्दा पिक्यूमा अनियमितता, लेखाजोखा तथा हर हिसाव गरी करिब १० वटा मुद्दामा उनी अहिले पनि अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगमा हाजिरी हुने गरेका छन् । एचआइभी फाँटको आय व्यय सार्वजनिक हुँदैन । मेसु आफै बाहिर क्लििनिकमा जाने गर्दा अरु चिकित्सकहरु पनि बाहिर जाने गरेको उनले बताए ।
करोडौं बेरुजु
आर्थिक वर्ष २०६९÷०७० मा अस्पतालद्वारा प्रस्तुत आय व्यय विवरणमा व्यापक रकम वेरुजु ठहरिएको कोष तथा लेखा नियन्त्रक कार्यालय धनुषाको आलेप बेरुजु प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । उक्त प्रतिवेदनमा तलबी प्रतिवेदन पारित वेगर रु.३ करोड ७२ लाख ७५ हजार ७ सय ४४ तलब खर्च गरेको पाइएको, अस्पतालको झ्याल ढोका मरम्मत आदेश तथा इष्टिमेट विना रु.१ लाख ४१ हजार ५ सय खर्च भएको उल्लेख गरिएको छ । त्यसैगरी औषधि खरिद पटक पटक दर भाउपत्रमा खरिद गरेको र खरिद ऐन तथा नियमावली अनुसार बोलपत्रको प्रकृया पु¥याई खर्च गर्नुपर्नेमा सो नभएको उक्त बेरुजु प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । त्यसैगरी रब्बानी कन्सटूक्शन जलेश्वर ११ लाई कार्य सम्झौता भएपछि मोविलाइजेशन पेश्की दिएकोमा आर्थिक वर्षको अन्तसम्म पटक पटक गरी रु. ३ करोड २५ लाख ८१ हजार ४ सय ८२ फर्छाैट नभएको उक्त प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । अस्पतालले प्रस्तुत गरेको उक्त आय व्यय विवरणमा जानकी मेडिकल कलेजबाट रु.३६ लाख लिन बाँकी रहेको, वर्थडे सर्टिफिकेटबाट रु.२ लाख २४ हजार ९ सय, एम्बुलेन्सबाट रु.५७ हजार ४ सय, काउन्टरबाट रु.७४ लाख १२ हजार १ सय ५७, घर बहालबाट रु.२१ लाख ४१ हजार २८, ओपिडी टिकटबाट रु. ७ लाख ५१ हजार ५ सय ३० आम्दानी प्राप्त भएको उल्लेख छ । एउटा एम्बुलेन्सबाट महिनामा ५० हजार रुपैयाँ आम्दानी हुन्छ तर, अञ्चल अस्पतालको एम्बुलेन्सबाट बर्षमा ५७ हजार रुपैयाँ मात्र आम्दानी देखाउनुले पनि चालकको भ्रष्टाचार पुष्टि हुन्छ ।
    यति मात्र होइन प्रसुति सेवा र परिवार नियोजन सेवा तर्फ नेपाल सरकारबाट प्रदान गरिएको औषधिलाई प्रशासनका निकायले स्टोरबाट लिएपनि बाहिर औषधि पसलबाट विल भरपाई बनाई दोहोरो रकम लिने गरेको अस्पताल स्रोतको दावी छ । मन्त्रालयको आपुर्ति शाखाबाट धेरै उपकरणहरु निकासा गरिएपनि उक्त उपकरणहरु अस्पतालमा दाखिला नगरेर निजी नर्सिङ होम र अस्पताललाई बिक्री गर्ने गरेको अस्पताल स्रोतको दावी छ । स्रोतका अनुसार आपुर्ति शाखाबाट यस अघि अञ्चल अस्पतालका लागि आएको एक उपकरण (मान्छे मृत हो वा जिवित) जाँच्नका लागि आपुर्ति गरिएपनि त्यो उपकरण अस्पतालमा छैन तर, जानकी मेडिकल शिक्षण अस्पतालमा देखिन्छ ।
विकास समितिको अध्यक्षमा संजीव झाको पक्का पक्की
कामेश्वर झा पदमुक्त भएपछि अञ्चल अस्पतालको विकास समितिका अध्यक्ष पद प्राप्तिका लागि धनुषामा एमालेका नेताहरु बीच प्रतिस्पर्धा बढेको छ । त्यस क्रममा यूवा संघका नेता संजीव कुमार झा सुरज र एमाले धनुषाका सह संयोजक राजकिशोर यादवको चर्चा वढेको छ । संजीवलाई यूवा संघको केन्द्रिय अध्यक्ष महेश बस्नेतले सिफारिस गरेको छ भने राजकिशोरको नाउँ एमालेको जिल्ला पार्टी कार्यालयले सिफारिस गरेको छ ।
    एमाले धनुषाका संयोजक योगनारायण यादवले केन्द्रिय सदस्यहरु शत्रुधन महत्तो, श्रीप्रसाद साह र रत्नेश्वर लाल गोइतको सहमतिमा राजकिशोरको नाउँ प्रस्तावित गरेको छ । राजकिशोरका अनुसार पार्टीको केन्द्रिय कार्यालय र स्वास्थ्य मन्त्री समेतले जिल्ला कार्यसमितिलाई सिफारिस माग गरे पछि जिल्ला संयोजकले उनको नाउँ सिफारिस गरेको हो ।
स्वास्थ्य मन्त्री खगराज अधिकारी एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली पक्षधर भएका कारण संजीवको सम्भावना वढी रहेको अडकल लगाइएको छ । उनको पक्षमा यूवा संघका केन्द्रिय अध्यक्ष महेश बस्नेत सँगै ओली पक्षधरहरु एमालेका सचिवद्वय प्रदिप ज्ञवाली र विजय सुब्बा गुरुङ्ग, उद्योग मन्त्री कर्ण थापा, खेलकुद परिषदका उपाध्यक्ष पिताम्बर तिमिल्सिना लगायतका नेताहरुको समर्थन रहेको वताइएको छ । तर, ती दुवै जनाको नाउँमा सहमति हुन नसके राष्टिूय प्रतिनिधि परिषदका सदस्य अक्षयलाल महत्तोको नाउँ समेत विकल्पमा राखिएको यूवा संघ धनुषाका नेता राजकुमार यादवले बताए ।
नियमावली संशोधनको तयारी
यसअघिको सरकारको नेतृत्व गरेका मन्त्रि परिषदका अध्यक्ष खिलराज रेग्मीको पालामा अञ्चल अस्पताल विकास समितिको अध्यक्षमा मनोनित हुनका लागि कि त डक्टर हुनु पर्ने नत्र नेपाल सरकारको रिटायर्ड सेकेण्ड क्लासको कर्मचारी हुनु पर्ने प्रावधान सहित नियमावली बनाएको थियो ।
    उक्त नियमावलीलाई संशोधन गरी पुनः उक्त व्यवस्था हटाउन स्वास्थ्य मन्त्रालयले तयारी गरेको बताइएको छ । स्रोतका अनुसार १५ दिन भित्र मन्त्रिपरिषदको बैठकमा उक्त प्रस्ताव लगी संशोधन गरिनेछ । अनि मात्र सिफारिस गरिएका राजनीतिक व्यक्तिहरु मनोनित हुन पाउनेछन् ।
मेसुमा संजय ठाकुरको सम्भावना प्रवल
जनकपुर अञ्चल अस्पतालका निमित्त मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट डा.बलराम मिश्रालाई हटाई त्यहाँ फुल मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट पठाउने स्वास्थ्य मन्त्रालयले तयारी गरेको छ । यस अघि मेसु मिश्राका आफन्त डा. प्रविण मिश्रा स्वास्थ्य सचिव भएका कारण उनी उक्त पदमा आसिन थिए । तर, अब सचिव पदबाट अबकास प्राप्त भइसकेको र मेसु मिश्राको पनि भ्रष्टाचार सम्बन्धि गुनासो व्यापक रहेकोले उनलाई हटाउन लागिरहेको हो । स्रोतका अनुसार मेसुका लागि ११ औं तहका कोशी अञ्चल अस्पताल, विराटनगरका मेसु डा.संजय ठाकुरको पक्का पक्की भएको छ । उनलाई असोजको पहिलो सातामा जनकपुर अञ्चल अस्पतालमा सरुवा गरिने भएको छ ।
त्यसैगरी मेसुको रेसमा रहेका वर्दीवास अस्पतालका दशौं तहका डाक्टर रामपरिक्षण यादवलाई जलेश्वर अस्पतालको मेसु बनाइने स्वास्थ्य मन्त्रालयले आश्वासन दिएको छ ।
 
२०७१ भदौ २२ गते आईतबार